उन्माद: Difference between revisions

मौसमीले हाँस्दै उत्तर दिइन्‌, 'शालु, तिमीले भन्न खोजेको कुरा मैलेबुझिसकेँ । हेर म यहाँ आफनो खुसीले भर्ना भएकी हुँ भन्ने ठानेकी छौँ?जिल्लामा सरहरूले नै चिट चोराएकाले गर्दा राम्चै फस्ट डिभिजन आएछ ।बिचरो मेरौ सोझो बाबुलाई छौरीले रामो नम्बर ल्याएकी छ, साइन्स पढा,भौलि डाक्टर हुन्छै भनेर उचालिदिएछन्‌ । हो न हो छोरी डाक्टर बन्छे भन्नेसपना देखेर मलाई यो क्याम्पसमा ल्याएर कोचेर पो गए । हेर, बाबु-आमाभनेको त पढेलेखेको चाहिने रहेछ बुझयौ ? मैले हजारपल्ट भने- बुबा मसाइन्स पढ्न सक्दिनँ । मेरो कुरा मरे सुनेको भए पो । अझ अर्को कुरासुन्छयौँ ? वसमा मान्छेहरूले कहाँ जान लाग्नु भो भन्दा भन्धे- मेरी छोरीलेएस्‌.एल्‌ सी.मा बोर्ड ल्याएकीले काठमाडौंमा डाक्टर पढाउन हिँडेको । भकारोसोने बाबुलाई फस्ट डिभिजन र बौर्डफस्टको अन्तरसम्म थाहा छैन ।'

मलाई पो लाज लागेर, उता बूढाको खुट्टा भुइँमा छैन । अब म लबुदुलेडाक्टर बनेर उनको छाती दुखेको निको पार्ने रै, उफ कर्म !, बाबुको करासम्झँदा पनि कहिले एक्लै हाँस्छु कहिले एक्लै रुन्छु ।'

शालुले मुसुक्क हाँस्दै भनिन्‌, 'बडो हँसायौ तिमीले, बिचरो, तिम्रो बाबु बडोसिधासादा हुनुहँदोरहेछ । कहाँबाट आएकी नि !'

मौसमीले निदारमा हात राख्दै भनिन्‌, 'राम्रो ठाउँबाट आएकी भए यो दशाकिन भोग्नुपर्व्यो ? पर्वतबाट आएकी बानु डाक्टर बन है छोरी भनेर नाकफुलाएर गएका छन्‌ । तेत्रो पढेलेखेका घरबैटीलाई यसो भने- 'ए हजुर, योछोरीले डाक्टर पढ्दै छे कहिलेकाहीँ घरबाट भाडा आउन ढिलो भए केहीनभन्नु होला ।'

मौसमीको कराले शालुले हाँसो रोक्नै सकिनन्‌ । केहीवैर हांसैर भनिन्‌,“मौसमी मान्छेले चाहेमा जे पनि गर्ने सक्छ । तिमीले दिलोज्यान दिएर पढ, यीभवराहरूको भुनभुनबाट ज्यादै टाढा रहँ । जसरी भमराहरू फूलको रस पाउन्जेलमात्र फूलमा बस्छन्‌ । यी युवकहरू पनि त्यस्तै हुन्‌, तिमीले आमाको त करैगरेनौ नि ?'

आमा त म तीन वर्षकी हुँदा बित्नुभयो रे । आमाको त सम्झना नै छैन ।बाबुले नै थि भयो । हामीलाई दुःख देली भनेर अर्को बिबाहसम्म गर्नुभएन ।आमा मर्दा बाबु पैतीस-चालीसको मात्र हनुहुन्थ्यो रे । दाइ र दिदीले एस्‌.एल्‌.सी.पास गर्न सकेनन्‌ । मैले फस्ट डिभिजन ल्याएको उनलाई के-के न भयो । वावुभन्दै थिए, 'नानी तँलाई डाक्टर बनाउन चालीस-पचास हजार पर्ने टाँडी खेतनै बेचिदिन्छु ।' बाबुको कुरा सुनेर म झन्डै पागल भएं । सम्झाउन खोज्दाउल्टै बौल्न दिने हो र । भन्थे- 'तिमी खुरुक्क पढ मात्र अरू कुरा मलाई थाहाछैन । त्यो खेत बेच्दा पनि पैसा नपुगे माझा पाटो पनि बेचिदिउँला । डाक्टरबनेर पहिला पोस्टिङ गाउँमा नै मिलाए है नानी ...। अँ साँच्चि शालु, मसँगतिमी सबै कुरा गर तर भमरा र फूलको कुरा नगर । म बैंसका उन्मादहरूलाईबसमा राखेर तद्वपिन चाहन्न । म आफूलाई कुण्ठित पारेर बाँच्दित पति । मउड्न चाहन्छु बुझ्यौ ? तिमीले बगैँचामा गएर कोपिलाहरूलाई नफुल भनेरगाली गर्दैमा फुल्दैन र त्यो ? फुलेपछि भगरा लाग्नु प्रकृतिको नियम हो । त्योप्राकृतिक नियमविरुद्ध हिँड्नु नै पाप हो । सक्छयौ भने प्राकृतिक नियमविरुद्धतिमी पनि नहिँड । यी क्षण हामीबाट बगेपछि बग्यो शालु । हामी बुढेसकालमाचाहेर पनि यो खुसी पाउन सक्दैनौँ । म तिमीलाई अन्तिमपटक भन्दैछ, मेरोओठको हांसो नखोस्‌ ।'

शालुले बडो नम्र स्वरमा भनिन्‌, 'मौसमी, तिम्रा बाबुको सपनासँग तिमीलाईकनै सरोकार नै छैन त ?'

मौसमीले उत्तर दिइन्‌, 'सपना देख्नेले पनि अलि सार्थक हुने सपना पोदेख्नुपयो नि ! हुट्टिट्याउँले आकाश थामेको सपना देख्नेले देखिरहुन्‌ । मलाईकुनै चासो छैन । एक-दुई वर्ष यसो क्याम्पसमा हल्लिन्छु । त्यसपछि गाँठवालापट्याउँछ र विवाह गर्छु । सुन्दरी छँदैछु, मान्छेले हेर्ने सुन्दरता नै हो । मान्छयौभने तिमीले पनि आफूतौ सुन्दरतामा ध्यात दिने गर, साँच्चि शालु तिमीलाईपो युवकहरूले कुन गाउँबाट आएकी भनेर मसँग सौध्दै थिए । कमसेकमकाठमाडौंको त इज्जत राख । उनीहरूले मात्र होइन । मैले पनि तिमीलाईगँवार नै सोचेकी थिएँ । यस्तै हो भने तिम्रो भविष्य अन्धकार छ बालिके ।'

मौसमीको करा सुनेर शालु एकैछिन मौन रहिन्‌ र भनिन्‌, 'मौसमी, भीरखोज्ने गोरुलाई रामराम मात्र भन्न सकिन्छ काँध नै थाम्न त सकिँदैन । मैलेजीवन्त के हौ नबुझेकी भए म किन तिमीसँग राम्रो वाटो रोज भनेर हातजौद्यैं । तिमी र म एकै उमेरका हौँ । कै तिमीलाई वैंसले कृतकत्याउँदा मलाईबैंसले छोड्छ होला र ? तर, ठूलो त मन हो । तिमीलाई आफूनै आँसु पियाएरहुर्काउने बाबुभन्दा तिम्रो बैँस ठूलो होइन । टाढा किन जान्छौ । तिम्रो बाबुलेनै तिमीहरूको खुसीका लागि आफूनो खुसी बन्धकी राख्नुभयो । तिमी साइन्सपढ्न सम्दिन भन्छ्यौ भने अर्को विषय पट, समय छँदैछ । बरु सक्दो सहयोगम नै गर्छु । प्लिज मौसमी तिमीले आफूलाई सत्व नठान । अहिलेसम्म तिमीबहुमूल्य रत्न हौँ । तलमाथि केही भयो भने तिमीलाई मान्छेहरूले फुटेकोभाँडोसँग पनि दाँज्दैनन्‌ ।'

मौसमीले रिसाउँदै भनिन्‌, 'शालु, तिमीलाई मेरो रूपको त्यत्रो डाह छ भनेकाटेर लेक । तिमीलाई युबकहरूले पछ्याएनन्‌ अनि मेरो डाह गर्छ्यौं, तिम्रोमनको कुरा गैले बुझिसकेँ । भमरा 'झुम्मिँदा पनि बास्नादार फूलमा 'झुम्मिन्छन्‌याद गर । तिमी र झरेका फूलमा कुनै अन्तर छैन । अनि को पछि लागोस्‌तिम्रो ? सक्छयौ भने एकजना युबकलाई मात्र पछि लगाउन सक' भन्दैमौसमी भुतभुताउँदै उठेर आफ्नो कक्षाकोठामा प्रवेश गरिन्‌ ।

शालुले मनमनै सोचिन्‌, 'भगवान्‌ मौसमीको जीवनमा आँधी नआओस्‌ ।उनले जीबनको मूल्य बुझून्‌ ।'

रोहिणीले ढोकाबाट चिहाउँदै भनिन्‌, “मोरी, म तँलाई खोज्दाखोज्दा हैरानभैसके । कै सौचैर बसेकी ? कतै तैँले अरिङ्गालको गौलामा हात हाल्नै कामगरिनस्‌ ; मौसमी पनि कक्षामा फतफताउँदै पसेकी थिइन्‌ । तँ किन प्रेमलाईघणा गर्छेस्‌ भत्त त ? मौसमीले भन्दा बढ्ता उच्छुड्खल हामीले प्रत्येक क्षणसडकपेटी र गल्लीहरूमा हिँड्ने प्रेमी-प्रेमिकाहरू देख्दै आएका छौँ । यसरी तँभाबुक नबन, खुरुबक क्लासमा हिँड । तँ सधैँ यही भन्छेस्‌, “वास्तबिक प्रेममात्याग हुन्छ, प्रेममा लज्जा हुन्छ, बास्नाभन्दा बढी प्रेम हुन्छ केवल प्रेम ? त्यस्तोप्रेम गर्ने भए तैँले र मैले मात्र गरौँला अरूबाट तैँले यस्तो प्रेम गर्लान्‌ भन्नेआश नगरै पनि हुन्छ । तँ परिस्‌ प्रेमको सख्त विरोधी । मैले कसैसँग प्रेम गरेँभने तैँले सोचेभौँ प्रेम गर्छु । अब त हाँस ।'

'मोरी पीर नगर । पढाइ राम्रै होला नत्र आकाश किन यहाँ आउँथे ? मैलेझुलुक्क उनलाई देखेकी थिएँ ।'

“औं आकाश पत्ति यहाँ, उनी त ए सेक्सनमै होलान्‌ । आकाश यहाँ आएकाछन्‌ भनेपछि त म ढुक्क भएँ ।' शालुको आँखामा खुसी छरियो ।

रोहिणीले भनिन्‌, 'शालु तिमी आकाशको नाम सुन्नैबित्तिकै सधैँ हषितदेखिन्छयौ कित ?'

शालुले हाँस्दै उत्तर दिइन्‌, 'रोहिणी कुरा हामी सबैलाई थाहा नै भएको हो ।आकाशजस्तो चरित्रवान्‌ त यहाँ जन्मेकै छैनन्‌ होला । उनी सम्पूर्ण गुणले पूर्णछन्‌ । यदि भगवान्‌ले कुनै मान्छेको सृष्टि गर्नु छ भने आकाशजस्तो व्यक्तिकैसृष्टि गरोस्‌ । म आकाशलाई कुन उपमा दि उनलाई दिने त्यस्तो उपमा नैभेटेकी छैन मैले ।'

“क मैयाँसाप, भखंरसम्म प्रमको खिलापमा थिई, फेरि भावनामा बगी, तँकतै आकाशलाई प्रेम त गर्दिनस्‌ ?'

शालुले उत्तर दिइन्‌, 'रोहिणी आकाशलाई प्रेम गर्नु भनेको चन्द्रमा छुनुजत्तिकैहो । उनलाई प्रेम गर्नेले पहिला आफनो अनुहार पनि त हेर्नुपत्यो । म उनलाईपूजाचाहिँ गर्छु ।'

"तँ नरिसाउनै भए म एउटा करा गर्छु ।'

शालुले हाँस्दै भनिन्‌, "भन न काली किन रिसाउनु : ? नरिसाउने क्रा गरिस्‌भने रिसाउँदै रिसाउन्न, रिसाउने कुराचाहिँ नगर, दिदी-दाइको बारेमा तहोइन ।'

'ल हेर आत्तैकी, तेरा दिदीदाइले त हाम्रो घरलाई स्वर्ग नै बनाएका छन्‌ ।साँच्चै शालु, आफू बूढेसकालकी छोरी, मलाई घरको साह्रै पीर थियो । अहिलेभैरो टाउकोबाट कसैले सिङ पहाड झिक्िदिए जस्तै भएको छ । तेरौ यो गृणम कहिल्यै बिर्सने छैन । ममी-वाबा पनि सधैँ तेरो करा गरिरहनुहुन्छ । दाजु,दिदी पति तेरै कुरा गर्नुहुन्छ । तैले आँसु पिएर कान्छीदिदीलाई मेरो घरमापठाइस्‌ । हामीले सम्पूर्ण पायौं, तैँले सम्पूर्ण गुमाइस्‌ ।'

'शालु मलाई लाग्छ आकाश तँलाई प्रेम गर्छन्‌ । एकपल्ट त मैरो कुरामाबिश्वास गर । आकाश तेरो लागि नै जन्मेको हुनुपर्छ ।'

शालुले रोहिणीको कुरालाई हाँसोमा उडाउँदै भनिन्‌, 'ल अब तेरो दिमागत्वुस्कियो । प्रेम त्यो पनि आकाशले मसँग । त्यस्तो कुरा मनमा लिनु पनि पापहो । आइन्दा प्रेमसिरेमका क्रा मसँग गरिस्‌ भनेचाहिँ म साँच्चै रिसाउँछु त॑पनि कसैसँग प्रेम नगर है मैले भनिदिएकी छु ।'

रोहिणीलाई चुप लाग्न करै लाग्यो । पढाइ सिध्याएर वाहिर निस्कँदै गर्दाबिनुले मौसमीलाई कोट्याउँदै भनिन्‌, “के हो मौसमी ठूलै माछा जालमा पार्नलाग्यौ कि कसो : श्रीराम सर त तिमीलाई देखेर लट्टेजस्तो छ नि ?'

मौसमीले शालुतिर हेर्दै भनिन्‌- 'हे्दै जाक न कति माछा जालमा पार्छु ।प्रकृतिले नठगेपछि मान्छेले डाह गरेर के लाग्छ : यो क्याम्पसमा त मेरो डाहगर्ने धेरै छन्‌ बुझ्यौ ? कतै तिमीलाई पति मेरो डाह लागेको त होइन ?'

'छ्या के को डाह नि, त्यो पति बूढो ढेडुको, आफू त पहिल्यै रिजापमा छु ।'बिनुले उत्तर दिइन्‌ ।

रोहिणीकी आमाले पनि दिदीकै कुरामा सही मिलाउनुभयो । शाल्‌ दिउँसोकोसबै कुरा सम्झँदै ओल्टैकोल्टै परिन्‌ ।

होइन मैयाँसाप आज पनि खाना नखाई सुत्नै कि क्या हो ? आफभन्दा दुई-चार वर्ष जेठो तीर्वले ढोकामा आई बोलेर्पाछ पो शालुले आफू भोकै भएकोकरा याहा पाइन्‌ र ओछ्यानबाटै भनिन्‌, 'तपाईँ खानोस्‌ म खान्न ।' तीर्थेलेआफनै सुरमा के भन्यो बुझितन्‌ शालुले ।

केहीबेरपछि नशामा गुनगुनाउँदै आएको पापाको स्वर भने शालुले राम्ररीबुझिन्‌ ।

उर्मिलाले हाँस्दै भनिन्‌, “बुढ्यौली लागेर पनि अझैँ बैँस गएको छैन । मोरोतीर्थ र शालुले गीत सुन्लान्‌ नि फेरि । शालुको पापा म पो अबदेखि रमफझमबाटविमुख हुने भएँ । यो तीर्वेले पनि यो घर होइन, आफनै पेट मात्र सम्हाल्नेभयो । मेरो घर भत्कियो पापा भत्कियो । म बर्बाद भएँ । कान्छीलाई आजैलेराइदिस्यो आजै ।'

दीपक चिच्याए, 'उर्मी, चूप लाग आज तिमीलाई धेरै नशा लागेजस्तो छ ।त्यौ कान्छी चकलेट हो र तिमीले भन्दैमा किनेर ल्याउने । कान्छी बस्तासम्मआजै निकालौं भोलि निकालौँ भन्दै दिमाग खान्थ्यौ । अहिले फेरि, कान्छील्याइदिनु पो भन्छिन्‌ । होसमा बोलेकी हो कि बेहीसमा यो आइमाईको बोलीकोभर नै छैन।'

म होसमै छु भन्दै कपडा नै नखोली पलङमा पल्टिन्‌ र कान्छी-कान्छी भन्दैनिदाइन्‌ ।

दीपक पनि उमिलाले कान्छीको नाम लिएको सुनेर केही रिसाउँदै सुते ।शालु ममी र पापाको शब्दहरू सुनेर मनमनै रोइन्‌, 'तिमीहरू जस्ता पापीलेगर्दा नै मैले दिदीको काखबाट टाढा हुनुपन्यौ । तिमीहरू गतिला भएको भएत्यो भाइ आज यो घरमा हुन्थ्यो । माल पाएर चाल नपाउनेहरू रोओ, अवकति रुन्छौ । शालु दिदीलाई सम्झँदै निदाइन्‌ ।'

'होइन तीर्थ दाइ किन झोलासोला बौकेर हिँडेको :'

शालु तीर्थैंको कुरा सुनेर डराइन्‌ र आफनो रिसलाई कन्ट्रोल गर्दै भनिन्‌,'दाइ तपाईं जानोस्‌, यहाँ अर्को काम गर्ने ल्याउने कुरा भइरहेको छ बरुबाटोखर्च छैन भने म दिन्छु।'

तीर्घले झकिँदै भन्यो, 'बिहान आफनो तलब मागिसकेको छु । जति कामगर्ने ल्याए पनि यो घरमा को टिक्ला र ? ल म गएँ । यही तलब पर्खेर बसेकाथिए तत्र अस्ति नै गइसक्यें । मति बिग्रेका यहाँ आएँ, अहिले उहीँ फर्कनुपन्यो ।'

फौनमा उहाँको साहु-साहनी र मैयाँसापले अन्त बसेर चेतिस्‌ होला,आउँछस्‌ भने आइज भन्नुभएको छ ।'

तीर्थे ठूलो-ठूलो फड्को मार्दै बाटो लाग्यो । शालुले तीर्थेको नियति बुझेपछिक निकाल्नु नै श्रेय ठानिन्‌ । तीथेंले बाटो लाग्दा उसको अनुहारमा पनि कुनैहीनताबोध थिएन । क खुसीले उन्मत्त थियो ।

'होइन, तीर्थे कहाँ मन्यो र तिमी गेट खौल्न आएकी ?'

अरू काम गर्ने सात-आठजना मरेजस्तो क पनि भन्यो । तीर्थको कराभोलि गरौंला, अहिले हजुर नशामा होइसिन्छ सुतिस्यो ।

दीपकले भने, 'बिहानसम्म त उसले जाते क्रै निकालेको थिएन । एक्कासिकिन हिँड्यो ?'

“भन्दै थियो काम गरेको तलब नदिएर पो वसेको नत्र म यो घरमा किनबस्थेँ ? पैसा माग्यौ कि सधैं कान्छीको कुरा गर्छन्‌ । भन्दै हिँड्यो ।'

उर्मिलाले विरक्त स्वरमा भनिन्‌, 'शालु हामी बिहानदेखि बेलुकासम्म बाहिरैहुन्छौँ । काम गर्न के नै गाह्रो छ र, काम गर्नेहरू किन टिक्दैनन्‌ ? न बगैँचार करेसाबाहिरै काम गरेका हुन्छन्‌ । घिच्नु र टी.भी. हेर्नुबाहेक अरू काम छैनर पनि यिनीहरूलाई के मात लाग्दो हो कुन्नि ?'

ममी हजुर सबैलाई कान्छीदिदीसँग तुलना गर्न खोजिसिन्छ । अनि कसकोचित बुझछ हँ ? हेर, कान्छीले यति मासु तीन छाकलाई पुन्याउँथी । कान्छीलेयति आलुले हप्ता दिन पुन्याउँथी, चामलले महिना दिन पुग्याउँची, तेलले यतिदिन, ग्यासले यति दिन, त्यसमाथि कान्छी त ज्याला लिँदैनथी । कपडा कहिल्यैमाग्दैनथी । हजुरको यौ भाषण प्रत्येक दित सुनेपछि कसरी टिक्छन्‌ मान्छेअब चुप लागेर सुतिस्यौ । पकाउने, खाने काम म आफैँ गरौंला, काम गर्नेमान्छे राख्नै पर्दैन ।

तिमीले जे सोचे पनि मेरो भित्री मनले भन्छ- 'शालुले कान्छीको कहिल्यैकमलो चिताउँदिनन्‌ । कान्छीलाई तिमीले निकाल्न लागेको योजना थाहापाएपछि शालु आफैँले कान्छीलाई निकालिन्‌ । कान्छी गएपछि कति दिनसम्मशालुले राम्रोसँग खाना खाइनन्‌ । आजभोलि भने उनको अनुहारमा अलिकचमक छ याद गरेकी छ्यौ ? त्यौ चमक तिग्रो र मेरो कारणले होइन,कान्छीको कारणले आएको हुनुपर्छ । कान्छी गएदेखि शालुले न मीठो खानाखाएकी छिन्‌ न समयमै खाता खाएकी छिन्‌ । फूल भनेपछि हुरुक्क हुने शालुलेन बगैँचा सुन्दर देख्न पाएकी छिन्‌ । त्यति हुँदा पनि उनी खुसी छिन्‌ । आखिरकिन ?'

“भो-भो चुप लागिस्यो हजुर, नशाको सुरमा जे पनि भनिसिन्छ । हजुरकोकुरा सुनेर त मेरो टाउको फुट्ला जस्तो भयो । अब एक पेग नवपी निद्वानपर्ला जस्तो छ । उमिलाले वाइन खन्याएर गिलासमा हालिन्‌ । पानी पनिनथपी वाइन्‌ घट्घटी पिएर सुतिन्‌ । दीपकले पनि सिसीमै ठाडो घाँटी पारेरघट्घद्‌ वाइन पिई सुते । शालुको आँखामा दिदी, त्यो अबौध शिशु र सबैकोहर्षित अनुहार नाचिरहयो ।

लौ, यो युवकले बिहानै-बिहानै पिएर आएछ क्यार, क झुल्न पो लाग्यो ।अर्कोले कुरा थप्यो, 'कहाँ पिएको हुनु, यो र म सँगै लगनखेलमा बस चढेकाहौँ । कुसुन्तीसम्म आउँदा ठीक नै थियो, अहिले पो 'झुल्दैछन्‌ । अर्को यात्रुलेठूलो स्वरमा भने, 'ए ड्राइभर बस रोक कहाँ यो छारे रोगीलाई बसमाहालेको ? म "झर्छु । मलाई छारे रोग सार्नुछैन ।' सबै यात्रुले एक्कै स्वरमाचिच्याए, 'हो ... हो, बस रोक कस्तो वेसाइतमा हिँडिएछ । छारे रोगी चढेकोबसमा । वस रोकेर ड्वाइभर र कन्डक्टरले केही बौल्न नपाउँदै सबै फुतफुतबसबाट ओलेर हिँडे । त्यही बसमा आएकी रोहिणी हेरेको हेरै भइन्‌ । रोहिणीलेहतारहतार 'फुल्दै गरेको युवकलाई समातेर भनिन्‌, 'द्वाइभर साप छिटो हस्पिटलहिँड्नोस्‌ न । तपाईंलाई जति पैसा चाहिन्छ म दिन्छु ।' रोहिणीको कुरा सुनेरड्राइभरले केही खुसीको स्वरमा भन्यो, 'हुन्छ हजुर यहाँबाट नजिक वीर अस्पतालैहोला त्यही जाँ है ?'

रोहिणीले स्वीकृति दिइन्‌ तर युवक मुर्दाझै भएपछि रोहिणीको सातोपुत्लोगयो । ड्राइभर र कन्डक्टर दुवै डराए । ड्राइभरले रोहिणीलाई केही सान्त्वनादिँदै भन्यो, 'बहिनी नडराउनुहोस्‌ । यो केटो मूर्छौ मात्रै परेको हो । मरेकैचाहिँछैन । रोहिणी र कन्डक्टरले दुईतिरबाट च्याप्प समातेर वीर हस्पिटल पुन्याईइमर्जेन्सीमा लगै । डाक्टरले जाँच गरेर स्लाइनपानी चढाए । घोरै स्लाइनपानीसकिएपछि युवकले आँखा खोले ।

ड्वाइभरले झिनो स्वरमा भने, 'अब यो युवक मर्दैन । हामी जान्छौं पनि,तपाईंको इच्छाले जति पैसा दिए पनि हामी खुसी हुन्छौं । पैसा छैन भने नदिएपन्ति हुन्छ ।'

रोहिणीले पर्स खोल्दै भनिन्‌, 'तपाईंहरूले ठूलो सहयोग गर्नुभयो त्यसकालागि धन्यवाद, डाक्टरलाई पनि दिनुपर्छ होला, सय लिनोस्‌ ।'

ड्राइभरले पैसा समाउँदै भन्यो, 'मैले त यति पैसाको आश नै गरेको थिइनँ ।तपाइँलाई पनि धन्यवाद जान्छौं पनि ।'

रोहिणीले मुन्टो हल्लाएर ड्राइभर र कन्डक्टरलाई विदा गरिन्‌ । अब के गर्ने,के नगर्ने भन्ने सोचेर उभिइरहेकी थिइन्‌ । सिस्टरलै शालु नजिक आएर भनिन्‌,'तपाईंलाई डाक्टरले बोलाउनुभएको छ ।'

रोहिणी सिस्टरपछि लागेर इमर्जेन्सीमा पुगिन्‌ । डाक्टरले रौहिणीतिर हेर्दैभने, 'तपाईंले अब बिरामीलाई घर लगे हुन्छ । उहाँ ब्लडप्रेसर लौ भएर मूर्छापर्नुभएको रहेछ । अहिले अनारको जुस ल्याएर खान दिनुहोस्‌, घरमा लगेरहड्डीको सुप, मुगुको सुप, खसीको खुड्डाको सुप प्रशस्त दिनु होला ।'

डाक्टरको कराले रोहिणी र युवक रातो न पिरो भए । युवकले केही वोल्ननपाउँदै रोहिणीले भनिन्‌, “तपाईं बस्दै गर्नोस्‌ म अनारको जुस लिएर आउँछु ।त्यसपछि घर जाउँला ।' रौहिणी बाहिर निस्केर गएपछि काउन्टरमा पैसातिरिन्‌ र अनारको जुर लिएर आई युवकतिर बढाउँदै भनिन्‌, 'क्‌पया जुसपिउनोस्‌ ।'

युवकले जुस समातेर रोहिणीतिर हेर्दै भन्यो, 'धन्यवाद, मलाई चक्करलागेकोसम्म केही याद छ त्यसपछि के भयो पत्तै पाइनँ । तपाईंले यहाँल्याउनुभएको रहेछ नत्र म मैं होला ।'

'सानो सहयोग गरेकी हुँ, बढी केही गरेकी छैन । जुस पिउनुहोस्‌ अनि मतपाईंको घरसम्म छोडिदिन्छु । स्वास्थ्यकोचाहिँ अलि ख्याल राख्नु होला ।'

युवकले अप्ठ्यारो मान्दै भने, “तपाईँले मेरा लागि यति घेरै कष्टउठाउनुभएकोमा धेरै-धेरै धन्यवाद, अब म आफैँ जान सक्छु ।'

“फेरि बाटोमा केही भयो भने गाह्रो होला, घरसम्म पुच्याइदिएँ भने मलाईपति सन्तोष हुन्छ, कुरा त्यति मात्र हो ।'

रोहिणीको कुरा सुनेर युवक अनकनाउँदै उठे । दुवै वीर हस्पिटलको गैटबाहिरपुगेपछि रोहिणीले दयाक्सी रोकिन्‌ । ट्याक्सी गुद्धयो । द्याम्सी गुडेको केहीसमयपछि युवकले झिनो स्वरमा भने, “मेरो नाम प्रशन्न हो । घर खोटाङ, यहाँपढ्न बसेको हुँ । आईएस्सी सिद्धिएको पति दुई वर्ष भयो, इन्जितियर पढ्नजानका लागि कोसिस गर्दैछु । दुईपल्ट प्लान जान नाम निकालेको पनि हुँ, तरइन्टरभ्युमा फरयाँकिएँ । घरमा आमा मात्र हनुहुन्छ, बाबु सानैमा हामीलाईछोडेर मुग्लान पस्नुभयो । घरबाट खेत बेचेर आमाले यतिसम्म त पढाउनुभयो ।तर, मैले केही गर्ने सकिनँ' भन्दै युवकले गहभरि आँसु पारे ।

रोहिणीले सम्झाइन्‌, “भैगो पीर तगर्तोस्‌ । कोसिस गरेपछि एक दिन न एकदिन सफल भइहालिन्छ ।'

'होइन के सोच्नुभएको रोहिणीजी, तपाइँजस्ता सहर-बजारमा जन्मेकोमान्छेलाई पीडा ओकलेर भूल गरेँ, माफ गर्नोस्‌ । तपाईंले मेरो कुराको विश्वासगर्नुभएन जस्तो छ । मेरो डेरामा पुगेपछि आफ्नै आँखाले मेरो गरिवी हेरेरफर्कनुहोला । सक्नुहुन्छ भने खोटाडसम्म पुग्ने गाडी भाडा दिनोस्‌, म भोलि नैयो सहर छोड्छु र गाउँ गएर मेलापात गरी पेटभरि खोले भए पनि खान्छ ।अब इन्जिनियर बन्नै सपना देख्न छौडिसकें मैले । मलाई पेटभरि खोले भएपुग्छ खोले ... ।'

'सहरमा वस्नेहरूको दिल नै हुँदैन भन्नेचाहिँ नसम्झनोस्‌ । मैले तपाईंकोकुरालाई विश्वास गरेकी छु । तपाईं भोकले नै ढल्नुभयो, त्यो पनि प्रत्यक्ष देखेरैयहाँसम्म आएकी हुँ । तपाईँ आवेशमा आएर गाउँ जान्छु भन्दै हुनुहुन्छ ।त्योचाहिँ मलाई त्यति ठीक लागेन । म आफनोतर्फबाट सक्दो सहयोग गरौँला,त्यसलाई नराम्रो नठान्नु होला ।'

कुरा गर्दागर्दै प्रशन्नको डेरा पनि आयो । द्याक्सीबाट दुवै ओर्लेर कोठाभित्रपसे । त्यो कोठाको अवस्था देखेर रोहिणीको हृदय छियाछिया भयो । कोठाकोभित्तामा झुन्ड्याएको थोत्रो र मैलो दुईवटा सर्ट । सानो पलङ, पलङमाथि गुन्द्रीर कपडाको सानौ डसना, च्यातिएर तीनचार ठाउँमा सिएको तन्ना र थोत्रोकम्बल । पलङभन्दा थोरै पर सानो स्टोभ, थोत्रो दुईवटा डेक्वी, एउटा थाल,एउटा पत्त्यौं, एउटा बाल्टिन र थोत्रो कप । केही गेडा उर्मिएको आलु । पलङकोसिरानपट्टि 'भुइँमा मिलाएर राखिएको किताबको चाङ । अँध्यारो र कालो भित्ताभएको कोठा दक्षिणपट्टिको भगयालबाट छिरेको थोरै उज्यालो । ती सबै दृश्यदेखेर राहिणीको आँखाबाट आँसुमात्र फर्न सकेन । रोहिणीले आफनो घरमात्यसै रहेको दुईवटा कोठा सम्झिन्‌ ।

प्रशन्न बोल्न सकेनन्‌, आँखाबाट आँसु मात्र झरिरहे । रोहिणीले मन बाँधेरभनिन्‌, 'प्रशन्नजी तपाईँ जस्तो अनन्त उडान लिएको मान्छे पनि रुने हो?तपाईंले कमाएपछि मलाई ब्याजसहित यौ पैसा दिनुहोला, अहिले मसँग भएकोपाँच सय राख्नोस्‌ । म ममी-बाबासँग कुरा गरेर तपाईंका लागि कै गर्नसकिन्छ सोधौँला र चाँडै निर्णय दिउँला ।'

प्रशन्नले आबेशमा आएर रोहिणीको खुट्टा समाउँदै भने, 'म तपाईंको गुणकहिल्यै बिर्सने छैन । म त पोख्छी नै सकेको थिएँ तपाईँले उठाउनुभयो,तपाईंलाई म के भनौं ?'

रोहिणीले खुट्टा सादै भनिन्‌, 'मैगो नरुनोस्‌ वरु केही किनेर खाइहाल्नोस्‌ ।अहिलेलाई म गएँ ।' रोहिणी प्रशन्तको कोठाबाट निस्केर घरतिर आइन्‌ ।प्रशन्नलाई रोहिणीको खुट्टा छोएकोमा कुनै पछुतो लागेन ।'

उनले त रोहिणीजस्ती पुवती जीवनमा पहिलोपल्ट नै देखेका थिए । प्रशन्नकाआफन्तहरू प्रशन्नले देखे भने पैसा माग्छ कि भनी टाढैबाट भाग्थै । युवतीहरूप्रशन्नसँग पन्छिएर हिंँद्दथै । प्रशन्नका कुनै साथीहरू थिएनन्‌ । प्रशन्नले यत्रोठूलो सहरमा आफनो मर्म बुझने एक मात्र युवती रोहिणी भेटेका थिए ।रोहिणी प्रशन्नका लागि साक्षात्‌ देवीसरह थिइन्‌ ।

रोहिणी मनमा नाना तर्क-वितर्क खेलाउँदै घरमा पुगिन्‌ । आँखामा प्रशन्तकोदयनीय अवस्था, उनको निर्बौध आँखाहरू र बान्की परेको अनुहार नै नाचिरहयो ।रोहिणीलाई केही खान मन लागेन, उनी धुमधुम्ती कोठामै बसिरहिन्‌ । पीताम्बरालेरोहिणीको कोठामा पस्दै भनिन्‌, 'वीरु र सौजनलाई कस्तो कपडा ल्यायौ :पैसा त पुग्यो ?' रोहिणीले जस्ताको तस्तै प्रशन्नको सबै घटना आमालाईसुनाइन्‌ । पीताम्बराले भनिन्‌, 'आज पैसा लगेको ढीक भएछ । कपडा त भौलिकिने पनि हुन्छ । दुःख पर्दा सहयोग गर्नु हामी सबैको कर्तव्य हो । तर, उतलाईघरमा नै राख्नु त्यति राम्रो त नहोला । म तिम्री बाबासँग सौध्छु, उहाँले केभन्नुहुन्छ । छौरा-बुहारीको पनि सल्लाह लिनुपन्यौ । तिम्रो बावालाई बाहिरकोमान्छे घरमा बसेको मन नपर्ने भएर त तला नबढाएको तिमीलाई थाहा नैछ।'

रौहिणी आमाको कूरा सुनेर चुप भइन्‌ । पीताम्बरा कोठाबाट निस्किन्‌ ।

'हेलौ ! रोहिणी तँ किन क्याम्पस नआएकी ? त्यहाँ सबैलाई सञ्चै त छहोइन ?'

“सबैलाई सञ्चै छ, शालु पीर नगर । मलाई आज टाउको दुखेर पढ्ननआएकी हुँ । पढाइ राम्रै भयो त ?'“अं राम्रै भयो, अहिले कस्तो छ तँलाई ? भोलि आउँछेस्‌ क्याम्पस ?''अहिले ठीकै छ भोलि आउँछ ।'र हसतिला सम्झना नमस्कार भनी दै है। ल बाई ।' भन्दै शालुले फोनराखिन्‌ ।

'हुन्छ बाई भन्दै रोहिणीले पनि फोन राखिन्‌ । शालुसँग वास्तविकता ढाँद्दारोहिणीलाई तरमाइली त लाग्यो नै । रोहिणीले शालुलाई सत्य नभन्नुको एउटैकारण थियो । रोहिणी प्रशन्नलाई केही माया गर्न लागिसकेकी थिइन्‌ । शालुभने प्रेम गर्नेलाई त्यति राम्रो ठान्दैनथिन्‌ ।

'ल बास्सा ट्रायल भन्दै उर्मिलाले तास फ्याँकिन्‌ । उमाले मुख बिगारदैभनिन्‌- कलर त मलाई पनि परेको थियो । प्रतीक्षाले भनिन्‌- दुक्की जुट तमलाई पनि परेको थियो । दुक्कीले कहिल्यै छोडेन । मेरा दहल टप सिन्धुलेहाँस्दै तास फ्याँकिन्‌ । सिन्धुलाई त मैले जितेकी रहिछु । मेरो मिस्सी टप भन्दैशोभाले पति तास फ्याँकिन्‌ ।

उर्मिलाले तास फिददै भनिन्‌, 'सबैँ फरास मात्र कति खेल्नु ?) घरु यसोकलब्रेक खेलौं न, कलब्गेकमा समय गएको पत्तै पाइन्त । पैसा पनि ढिलैजान्छ ।'

सिन्धुले रिसाउँदै भनिन्‌, 'पहिलो हात पैसा सोरेर पनि नानाथरी कुरानगर । थपक्क बाँड ल प्रतीक्षा तास काट । कलब्रेकमा दुई ग्रुप बन्नुपर्छ । फेरिझन्झट खेल । बरु चल्ती फरास खेल्नै भएचाहिँ ओके !'

“कति दिनमा बल्ल एक हात खाएकी छ्‌ । नत्र पैसा स्वाहा गन्यो, हिँड्यो ।तिम्रौ जस्तो एक्का टप भए पनि चल्ती फरास खेल्ने साहस भए पो ।'

सिन्धु 'मैले एक्का टपमा चल्ती फरास खेले । गंगाले दहल टपमा ल चल्तीफरास खेल्छु भनी सुरिएकी बिर्सैक !' हामीले बूढ्धीलाई एक्का टायल नै परेछकि भन्दै डराएर प्याक गन्यौं आखिर बूढीको त दहल टप पो रहेछ । त्यो दिनबडा मज्जाले हँसाइन्‌ गंगाले । साँच्चि गंगाको बूढाबढी नै एक्कासि बेपत्ताभए । न घरको फोनै उठ्छ । किन एकाएक सम्पर्कमा आउन छौडे ? आजकालसबै ठाउँमा बाबुको प्रतिनिधित्व पनि फिरोजले नै गर्छ । त्यो मोरोसँग सोधौँभने त्यसका आसेपासे गुलियोमा कमिला टाँसिएझैं टाँसिइरहेका हुन्छन्‌ ।'

“बूढी भए पनि भर्खर यौवन चढेको युवतीझैँ गर्थिन्‌ । फेरि मेकअप गर्नेदेखिलिएर पिउन, खेल्न जैमा पनि खप्पीस थिइन्‌ । ठट्यौली पनि कति जानेकी,एकछिन मुख बिसाउन दिन्थिनन्‌ । उनमा कतै परिवर्तन आउला भन्नै त मैलेसोचेकीसम्म पनि थिइनँ ।'

“साँच्चै उनी परिवर्तन भएकी नै हुन्‌ त', सिन्धुले सोधिन्‌ । उमाले तासदेखाउँदै भनिन्‌, 'यो हात मैले खाएजस्तो छ सत्ता, अट्टा, नहल, रन छ।'

'हो-हो तिमीले नै खायौ,' सबैले एक्कै स्वरमा भने ।

डमालै तास फिट्दै भनिन्‌, 'शोभाले भनेको कुरा ठीक हो, मैले पनिगंगालाई भेटेकी थिएँ । उनी त हावा खुस्केझैँ भएकी छिन्‌ । त्यो भर्भराउँदोअनुहार कहाँ गयो होला ? उनी आफूमाथि प्रलय पन्यो भन्दै थिइन्‌ । शोभालेभनेको ठीक हो, म पनि उनको कुरा सुनेर वाक्कैदिक्कै परेँ । हामीलाई सहीबाटोमा हिँड भनेर अर्ती दिन्थिन्‌ । हामीले तिनलाई आङ नानी भनेर डाकेकोहोइन क्यारे । दुई दिनको जिन्दगीमा पनि रमाइलो नगरे कहिले रमाइलो गर्नुभनेर उक्साउने तिनै हन्‌ । हामीले आफनो मर्यादा कहाँ छोडेका छौं त : यसोरमाइलो गर्न एक, दुई पेग लगाइन्छ । तिनी नै सित्तै खान पाएपछि त कम्ताखान्थिनन्‌ ? सेकुवाले त तिनको पेट कहिल्यै भरिन्यैन । मेरो श्रीमान्ले अझैभन्दै हुनुहुन्छ- उमा म त गंगाले सेकुवा खाएको देखेर छक्कै परे, अहिले बडोअर्ती दिन्छिन्‌ ।'

'उनले असहय पीडा भएरै त पोख्न खोजिन्‌ होला । यो काठमाडौँमायुवतीहरू पति असित्ता बर्षेझैँ वर्षेका छन्‌ । फिरोजजस्तो सुन्दर हुने-खानेकोछोरो पाएपछि युवतीहरूलाई कै चाहियो ? उसको एक नजर परेपछि युवतीहरूआगोमा 0000 पग्लन्छन्‌ । उसको डान्स र हाउभाउ देखेपछि आफ्नैजीउत हुन्छ' उर्मिलाले उत्तर दिइन्‌ ।

शोभाले कुरा थपिन्‌, 'कुरा त ठीकै हो ।'

उमाले हाँस्दै भनिन्‌, 'लौ अब पेग पनि लगाक छिटो जानुछ । लन्डनबाटबूढाका साथीहरू आउँछन्‌ रे ।'

'तिमरो बूढा गएको बीस, बाईस दिन त भयो होइन ?' शोभाले सोधिन्‌ ।

“लन्डनमा आफनै मान्छैहरू भएकोले के-कसौ गरी पच्चीस दिनकारिसक्नुभयो' उमाले भनिन्‌ ।

उर्मिलाले हाँस्दै भनिन्‌, 'तिम्रो लोग्ने उतै बिवाह गरेर बसे जस्तो छ है उमानव भिस्सा सिद्धिएपछि त्यहाँ बस्न पाइन्थ्यो र ?'

सिन्धुले उमालाई बिस्तारै पिट्दै भनिन्‌, हेर, उमाले रातोकालो मुख पारेकी ।उफ ! त्यति ठूलो मान्छेले केही मिलाए होला ति ! भैगो पीर नगर ।'

तिमीहरूले एउटा सानो करा पायौ भने आकाश-पाताल छुवाउँछौँ । पर्सिआउँदै हुनुहुन्छ । ल खानेकुरा पनि आयो । चिकेन चिल्ली त सिन्धुले बनाएजस्तोछैन है,' उमाले भनिन्‌ ।

उर्मिलाले हाँस्दै भनिन्‌, 'चिकेन चिल्ली मात्र हो र यिनलाई त केही पनिबनाउन आउँदैन । वी सब होटलबाट ल्याएकी हुन्‌ ।'

सिन्धुले उत्तर दिइन्‌, 'तिमीलेचाहिँ खुबै मीठो पकाउँछयौँ ? कान्छी गएपछितिम्रो घरमा खाना सबै वर्डकिलासको हुन्छ । किन तिम्रो मन दुखाउनु भनेरचुप लाग्छौं हामी । आइन्दा तिम्रो घरमा पति होटलकै खाना हुनुपर्छ, । थुक्नु ननिल्नुजस्तो खानेकुराले टार्न पाइँदैन नि !'

सबैले रक्सीको गिलास ढोक्काएर चेस भने । प्रतीक्षाले खिन्न स्वरमाभनिन्‌, 'साँच्चै नरिसाक उमिंला कान्छी गएपछि त तिम्रो घर मसानघाटजस्तैभएछ । कान्छीले बत्ताएको सबै खानेकुरा आयातीतभन्दा पनि स्वादिलो हुन्थ्यो ।मलाई त तिम्रो घरमा पस्यो कि झट्ट कान्छीकै झल्को लाग्छ । उसले पकाएकोमृगको सुकुटी सम्झँदा अहिले पति मुखबाट पानी आउँछ ।'

"अँ साँच्चै, त्यो मृगको सुकुटीको स्वाद त मैले पनि बिर्सेकी छैन । त्यस्तैबनाउन लाख कोसिस गरेँ, कहाँ बनाउन सक्नु ? जादु नै थियो कान्छीकोहातमा जादु,' शौंभाले पनि कुरा थपिन्‌ ।

प्रतीक्षाले भनिन्‌, 'मैगो ! कान्छीको क्रै छोड । उसको चरित्रले गर्दा त होनि उर्मीले निकाल्न बाध्य भएकी नत्र किन निकालिन्थिन्‌ ? सबै खानेक्राहोटलबाट ल्याउने गर्दागर्दै डाडु पन्यौं नै चलाउन बिसिंएला । कहिलेकाहीँयसो मान्छै आउने भनेको दिनमा मात्र भान्सामा पसिन्थ्यो, त्यो पनि छोड्यौँभनै खोई के काम गर्नु ?'

उर्मिलाले हस्कीमा पानी थप्दै भनिन्‌, 'मलाई माया गर्ने यही प्रतीक्षा छिन्‌ ।जे-जे भन्छौ भन सहनै पम्यो । सधैँ कान्छी-कान्छी भन्छौँ तिमीहरूको घरमाभएको भए कान्छी दुई दिन टिम्दैनथी होला, मेरो घरमा पन्ध्र-सीह् वर्ष बसीत्यो कम भयो तिमीहरूलाई ? घरलाई नै कोठी सम्झेपछि के गर्नु त ?'

शोभाले प्याच्च भनिन्‌, 'अहिले त तिम्रो घरमा काम गर्नेहरू फेर्नुपरेको छैनहोला हगि ?' मोरी थाहा नपाएझै गछयौ । कान्छी र शालुको सम्बन्ध हामीलाईथाहा नभएको हो र ! तोतेबोली नफुटेदेखि नै शालुलाई कसको माया लाग्छभनेर सोध्यो भने दिदीको माया लाग्छ भन्थिन्‌ । त्यही शालुको मायाले अल्झेकीहुन्‌ कान्छी । यदि तिम्रो इशारामा शालु हिँड्ने भए शालु तिम्रोपछि लागेरआउँथिनन्‌ ? बुझने भएदेखि एक दिन शालु पार्टीमा आएकी छिन्‌ ? हेर हाम्राछोराछोरीहरूले कहिले हामीलाई छोड्छन्‌ ?' उर्मिलाले स्वादै हवीस्की तानिन्‌ ।

सबैले फोनमा आफनो-आफनो ड्राइभरलाई बोलाए । ड्ञाइभर कार लिईआएपछि आ-आफनो घरतर्फ लागे ।

हाई मौसमी, कति लेट गरेकी ? यति ढिलो गर्छर्यौ भन्नै थाहा पाएको भएतिम्रो डेरामा नै आउँदै ।'

मौसमीले कारमा बस्दै भनिन्‌- 'मैले कहिल्यै ढिलो गरेकी थाहा छ ! बाटोजाम भएपछि कसको के लाग्छ ?'

हेन क्रिन बाटो जाम भएछ ?'

साइकललाई बसले हान्यो भन्थे हो कि होइन पत्तो छैन । तपाईंलाई तकालो चस्माले पनि साह्रै राम्रो पो देखिँदोरहेछ ।'

निमेषले मौसमीको गाला मुसादै भन्यो, 'मैगो नफुर्क्याक । तिमीलाई भेटेपछिम चैनले कनै रात निदाउन पाएको छैन, तिमीले त मन मुटु सवै लग्यौ यार! मलाई त आफू रित्तै भएजस्तो लाग्छ । अँ, भन आज कहाँ जाने ? तिमी जहाँभन्छयौ त्यहीँ जान यो ज्यान हाजिर छ।'

“तपाईँलाई कुरा गर्न कसले सिकाओस्‌ ? यस्ता शव्दहरू मलाई मात्र भन्नेहौ कि अरूलाई पनि भनिन्छ ?'

निमेषले नशालु हाँसो हाँस्दै भन्यो, 'कतिपल्ट भनौं जैले तिमीजस्ती अप्सराभेटेकै छैन भनेर । तिमीजस्ती राम्री अर्को भेटेको भएचाहिँ कै भन्थेँ भन्नसक्दिनँ, अव भने मैले मेरा सारा जीवन तिमीलाई न्यौछावर गरिसके । अबमल्हम लगाक या चिथोर तिम्रो जिम्मा । भन यार कता जाने आज पनिनगरकोट नै जाने कि अन्तै ?'

रोहिणीले भनिन्‌- 'शालुले प्रेमसँग खेल्नेहरू मात्र धेरै देखेकी हुनाले यसलाईसबै प्रेम गर्नेहरूसंग घृणा लाग्छ । कुरा पत्ति हो । शालुले तिम्रो नराम्रोचिताएकीचाहिँ पक्कै होइन ।'

शालुले नम्र स्वरमा भनिन्‌, 'वास्तवमै प्रेम गर्नेहरू विवाहअगाडि वास्नामारम्दैनन्‌ । योचाहिँ वास्तविकता हो । तिमी अहिले पनि कुमारी नै छ्यौ भनेतिम्रो प्रेम सफल हुन्छ अन्यथा... भन्दै हिँडी । भन्नोस्‌ निमेष तपाईँ झूट होकि, शालु 'झुटी हो ?'

निमेषले कोधित स्वरमा भन्यो, 'कुनचाहिँ रहिछे त्यौ शालु भन्ने । त्यसलाईबीचवाटोमा तमासा गरिदिन्छु, अनि खान्छे । हेर, सबै मान्छेको कुनै न कुनैशात्रु हुन्छन्‌ । क तिम्रो गरु हो । तिमी गाउँबाट आएकी मान्छेले काठमाडौंमैघर भएको कार भएको केटा पाउँदा त्यसलाई जलन भयो हौला । त्यस्ताकोकुरामा होइन मैयाँ, मेरो कुरामा विश्वास गर । मबाट धौका हुँदैन भनेपछिहँदैन ।' निमेषले कारको ब्रेक लगाएर मौसमीलाई चुप्पा खायो र फेरि कारगुडायौ । मौसमीले निमेषलाई समातेर पसुुतक [कक म्‌स्क्राई । कार गन्तव्य भेट्नगुडेकै थियो । मौसमीले धेरैबेर मौन रहेपछि भनी, 'मलाई डक्टर बन्नु भनेरछोडेर गएका थिए बावुले, मैले भाग्यले तपाइँलाई भेटेँ । बाबु तपाईंजस्तोज्वाइँ पाउँदा घेरै खुसी हुनुहुन्छ । तपाईंको बानु-आमाले मलाई के भन्नेहोला ? हुन त मेरो बुबाले मेरो खुसीका लागि माझपाटोमा घरवारी सबै बेच्नसन्नुहुन्छ ।'

'उफ ! फेरि त्यही करा । हजुरको कारले गर्दा होइन महाशय, हजुरकोमायाले गदा आफलाई सम्पेकी ह । मत्त पराउन त गाउँदेखि यौ सहरसम्ममलाई मन नपाउने मान्छे छैन भने पनि हुन्छ ।' हाम्रो क्याम्पसमा एउटाआकाश भन्ने केटो छ क भने कुनै केटीको रूप नै हेर्दैन । तपाईंले पनिमेरोबाहेक अरूको रूप नहेरे हुन्थ्यो नि !'

तिमेषले हाँस्दै भन्यो, 'तिमीचाहिँ कसले मलाई हेर्छ, कसले मलाई हेर्दैनभनी विचार गर्नै रे, मचाहिँ तिम्रो मात्र रूप हेर्नै ? ल बाबा ल अबदेखि अरूकेटीहरूलाई देख्यो भने म आँखा चिम्लेर हिँड्छ, हुन्छ ?'

निमेषको कुराले मौसमी हाँसी मात्र ।

निमेषले कुरा बढायो । मैपाँ नेपालमा घम्नै ठाउँज्ञति घुमिसकियो । तिमीएक रातभन्दा दुई रात एउटै ठाउँमा बस्न मान्दिनौ । यसो इण्डियाको दार्जिलिङनैनितालतिर पो जाने हो कि ! घुम्नलाई मौसम पनि ठीक छ ।'

मौसमीले खुसीले बुरुक्क उफ्रंदै भनिन्‌, 'हुन्छ त्यसै गरौँला । बरु कहिलेजाने चाँडै कुरा मिलाउनोस्‌ वाबु छाती-छाती के-के दुखेर काठमाडौँ आउँदैछन्‌रे । उनी आएपछि जचाउँदा, रिपोर्ट लिँदा चार-छ दिन लागिहाल्छ ।'

“त्यसो भए अर्को हप्ता जाउँला । तिमीलाई अरू केही गहनाहरू चाहिन्थ्योकि ? आजकाल गहनाको करै गर्दिनौँ ।'

तीच-चार सेट गहनाहरू भइसके के गहनाको कुरा गर्नु : अब सबैगहनाको रहर पुग्यो ।'

अब भने मैयाँले पैसा बचाउने भइन्‌ । तिम्रो नाममा दुई-घार रोपनी जग्गाकिनौं भनेको हेरन राम्रो जग्गा नै पाएको छैन । ल जग्गाको करा छोडौं । तिम्रैसौन्दर्यको करा गरौँ । तिमीलाई यो टिसर्टले भन्दा हल्का गुलाबी टिसर्टले अफआकर्षित देखिन्थ्यो । मलाई टाइट फिटिङभन्दा अलि गला खुल्ला भएको कपडामन पर्छ ।'

स्वतन्त्र हुन्छयौ कि के हुन्छयौ त्यो त गेस्टहाउसमै गएपछि थाहा होलाप्राण प्यारी । पिउनचाहिँ अहिले नै हल्का पिउने कि बेलुका मात्र त्यो तिम्रोमर्जी । अव नगरकोट पनि आइहाल्यो ।'

मौसमीले निमेषलाई हल्का चिमाट्दै भनिन्‌, 'पिएपछि तपाईंलाई के हुन्छथाहा नपाएकी हो र ? अस्ति त्यत्रो मान्छेको सामू ........... । रोष्टुराँका सबैमान्छैको आँखा हामीतिरै थियो । म त लाजले पानी-पानी भएँ । मान्छेको सामुकेही भन्नु पनि कसरी ?'

तिमी गाउँबाट भर्खर आएकीले केही असजिलो लागेको हो । देख्दिनौ,बाटा-घाटामा लिसो टाँसिएझैँ टाँस्सिँदै हिँडेका । अब हात समातेर नहिँद

चुम्मा-सुम्मा नगरे त पूरा असभ्य ठहरिन्छ । हामी त हुनेवाला श्रीमान्‌-श्रीमतीहौँ । जे-जे गरे पनि चल्छ । प्लिज थोरै पिछ है । वरु बाहिर ननिस्किउँलाहामी गोठालेले नगरकोटको जस्तो दृश्य कति देखेका हौँ ।'

मौसमीले निमैषको कुरामा स्वीकृति दिई विल रेस्दुरेन्टाभत्र पसैर पहिलाबस्नै रूमको व्यवस्था मिलाए । अनि खानाका आए । त्यहाँ खाने मौसमीकोजोडी मात्र होइन बैँसको उन्मान्दमा रम्नेहरू अरू तीन जोडी पनि आएकारहेछन्‌ । निमेषले उनीहरूनजिकँ गएर भने, 'तपाईँंहरू आज यतै बस्नुहुन्छ किफर्कनुहुन्छ ? कहाँबाट आउनुभएको ?'

अर्को गुपको एउटा युवकले भन्यो- 'हामी वुटवलदेखि आएका हौँ । एक-दुईदिन मात्रै बस्छौं होला । तपाईंहरू कहाँबाट नि ?'

'हामी त काठमाडौंबाट आएका हौं । हामी दुईजना मात्र छौं । तपाईंको ग्रुपदेखेर साह्टै रमाइलो लाग्यो र सोधेको हँ ।'

निमेषले हात समातेर मौसमीलाई बसाउँदै भने, 'महाशय, तपाईँ त कविपो हनुहँदौरहेछ- ल अरू पनि सायरी सुनौँ न ।'

बुटवलबाट आएको अर्को युवकले मुख बिगार्दै भन्यो, 'हेर्नोस्‌ यसको एक-दुई अरू सायरी सुन्नुभयो भने तपाइँ अर्कै रेस्द्रेन्ट जानुहोला । बरु परिचयगरौं खाकँ-पिङँ अनि घुम्न जाकँ ।'

सबैले आ-आफूनो परिचय दिए । तीन जोडी प्रेमी-प्रमिकाचाहिँ बुटवलक्याम्पसमा नै पढ्ने रहेछन्‌ । कवि युवाको भरपाहि जुलजला [टवल सुब्कानगरमा नैरहेछ भने अरू बुटवलमा डेरा गरी पढ्ने रहेछन्‌ । गर प्रेम परेको छ-सातमहिना त कसैको प्रेम परेको वीस-बाइस दिन मात्र भएको रहेछ । त्यस ग्रुपमामौसमी र निमेषको प्रेम परेको धेरै भएको रहेछ । सबैको कुरा सुनेपछिबुटबलको कविले हात हल्लाउँदै भन्यो-

तपाईंहरू आलि पाको,

हामी अलि काँचो,

हनिमुनपछि डोकौँला

बिहेको पञ्चे बाजा

भौक लागेको छ अहिलेचाहिँ

खाँ मागी खाजा ।

बुटवलको कविको कुरा सुनेर सबै मरी-मरी हाँसे ।

निमेषले हाँस्दै भन्यो, 'तपाड्गै त आँसुकवि नै हुनुहुँदौरहेछ, कुत साइतलेहामी सचैको भेट भयौ ।'

बुटबलको कविले फेरि भन्यो, 'कालो-कालो सर्ट लाको, नीलो रहेछ पेन्ट ।

सबैजना उस्तै खुसी हुँदा हाम्रो भेट । ।

अर्कोले हाँस्दै भन्यो, 'चुप लाग जप, तिम्रो कविता सुन्दा-सुन्दा वाक्क भएरव्यन्द्राले पनि छोडलिन नि फेरि ।'

निमेषले हांस्दै भन्यो, 'ल .. ल वाहा भयो हामीभन्दा त तपाईहरू नै पाकोहुनुहुँदो रहेछ ।'

जयले हाँस्दै भन्यो, 'उनले अन्तै बिहे गरिन्‌ । झन्डै पागल भाको, चन्द्राकोमायाले नै नगरकोट घुम्न आ'को । ल... ल अब यो हँसिमज्ञाक छोडौँ केहीखाकँ । विवाहपछि चन्द्राले कवि बन्तोस्‌ भनिन्‌ भने म अवश्य कवि बन्छु ।यति भनी जयले ओठ बन्द गौ ।

अर्कोलै भन्यौ, 'भो ... भो कवि हुने सपना नदेख । फेरि भएको घरखेतजाला र चन्द्राको बिजोक होला । यो जमानामा कबिलाई कसले मान्ने ? हेरमति विग्रैर कवि भयो भन्छन्‌ । खेत बेचेर कबिता छपायो भन्छन्‌ । अलि..अलितिमी कबिचाहिँ हौ । तर आइन्दा कविता लेख्ने भूलचाहिँ नगर है । बरु खेतकोगड्दा किन, घरको तला थप कविचाहिँ नबन । यो राष्ट्रले साहित्यको मूल्यबुझ्दैन ।'

जय- "ले ... ल अब कवि र कविताको कुरा छोडौं । पेटको क्रा गरौं ।अहिलै तातो-चिसौ केही पिउने कि नपिउने ? मेरी चन्द्राचाहिँ पिउँदिनन्‌ ।

निमेषले हाँस्दै भन्यो, 'हेर-हेर अहिलेदेखि अधिकार जमाएको यो त भएतहर

हो-हो यौ भएन भन्दै सबैले एवकै स्वरमा भने ।

चन्द्राले भनिन्‌, 'मेरो अलि पिउने वानी छैन ।'

सबैले भने, 'थोरै त पिउनैपर्छ ।'

'चन्द्राले सबैको कुरालाई स्वीक्कार गरिन्‌, केटाहरू बाईस-चौबीस वर्षका रकेटीहरू अठार, बीस वर्षजतिका थिए । भोलिलाई बिर्सेर सबै नशामा र एक-अर्काको अङ्गालोमा रमाइरहेका थिए ।

बैटरले मनमनै सोच्यो- 'कठै ! कहिलेसम्म धानको वालामा चराले वयलीखेलेजस्तै एक-अर्कांसँग खेलेका छन्‌ तर यी केटीहरूको जिन्दगी चाँडै टुक्रिनेछ। मैले थाहा पाएर पनि के गर्नु ? यी युवतीहरूको बृद्धिमा कीरा परेपछि ।'

शालुले रौहिणीतिर हेर्दै भनिन्‌, 'रोहिणी तिमीले आजकाल पढाइमा त्यतिध्यान दिएजस्तो लाग्दैन मलाई । तिमीले त तपस्या गरेरै बाबु-आमा पाएकीछयौ । उनीहरूको सपना साकार गर्नुपर्छ नि । हामी जहाँ डाक्टर पढे पति सँगैपढ्ने है ? दिदीको अन्तिम इच्छा पनि त्यही छ ।'

रोहिणीले उत्तर दिइन, 'पढ्नै कोसिस त गर्दैछु । मलाई डाक्टर बन्छु जस्तोलाग्दैन । किताब पल्टाउँछु मलाई त चक्कर नै लागेर आउँछ । ल पढाइकोकुरा छोड, आशाको कुरा गर, आशाले प्रेम गरेको क्रा याहा पाउँदा-पाउँदैतिमीले उनको प्रेममा त कुनै प्रतिक्रिया नै जनाइनौ नि ! अबचाहिँ तिमीलेअरूको भविष्यको चिन्ता गर्न छोडिछयौ, रामै लाग्यौ ।'

शालुले गम्भीर भएर भनिन्‌, 'रोहिणी तिमी पनि, मैले यहाँ सच्चा प्रेमगर्नेहरू छँदै छैनन्‌ भनेकी कहाँ छु र ? सच्चा प्रेम गर्नेहरू हिजी थिए । आजपनि छन्‌, भोलि पनि हुनैछन्‌ । म प्रेमकै विरोधीचाहिँ होइन । आशक्त अङ्गालोमाप्रेमभन्दा वास्ना वढी हुन्छ भन्न खोजेकी मात्र हुँ ।'

“रोहिणी, तिमीले मेरो क्राको आसय नै बुझिनौ । विवाहपछि सुखानुभूतिकालागि सबै चाहिन्छ । मैले बिवाहपछिको त कुरै गरेकी छैन । विबाहअगाडिकुमारीत्व नगुमाउन्‌, मेरो सोचाइ यति मात्र हो । तिमीले आशाको प्रेमको कुरागा्यौ। आशाको प्रेम फूल र भमराको जस्तो प्रेम होइन, मलाई थाहा छउनीहरूको प्रेम सफल पनि हुन्छ ।'

रोहिणी शालुको कुराले हर्षित भइन्‌ । तर, रोहिणीलाई आफू र प्रशन्तवीचकोकुरा शालुलाई भन्नै आँट नै आएन । रोहिणी शालुसँग बिदा भएर क्याम्पसबाटघर आइन्‌ । कौठामा पसेर सोचिरहिन्‌- 'शालुले भनेको क्रा ठीक हो । विवाहपहिला नै कमारीत्व गुमाएपछि सुहागरात्तको त महत्व नै रहेन । रौहिणीलैप्रशन्तको सम्झनामा डुबुल्की मारिन्‌, प्रशन्न थुप्रैपन्टको भैटमा पनि आफूसँगबोल्न डराउँथै । हृदपभरि प्रेम भएर पनि पोख्न धक मान्थे । मैले तपाईंबिनाबाँच्न सक्दिन भनेपछि बल्ल हर्षको आँसु झारे । त्यो क्षण हिजोजस्तै लाग्छ तरमहिनौँ भएछ । शालुको हृदयमा कसैले बास नगरेको भएर नै क पढ्न सम्छै

तर म कसरी पढौं : जव किताव-कपि खोल्छु म प्रत्येक अक्षर- अक्षरहरूमाकेवल प्रशन्नलाई नै देख्छु । ममी र बाबाले प्रशन्नलाई मन नपराउनुभएकोभए सायद म मधे होला । प्रशन्न आफनो असल व्यक्तित्वले गदा सबैकोआँखामा अटाइहाले । उनी पढ्न गए भने म कसरी बाँच्नु ? प्रशन्नको पनि धेरैपढ्ने रहर छ । एक दिन नदेख्दा त मलाई यति छटपटी हन्छ भने वर्षौंसम्मनदेख्दा के गरौँली ? कल्पना गर्दा मात्र पनि रोहिणीको आँसु झन्यो । उनीधेरैबेर रोइन्‌ ।

पीताम्बराले कोठाभित्र पस्दै भनिन्‌, 'वानी कुन बेला आयौ : तिमीलाईभौक-प्यास केही लाग्दैन कि क्या हो ? आजकाल खाना त खोज्दै खोज्दिनौ ।हामीले सवै बुझेका छौं । तिमी प्रशन्न बाबुकै चिन्तामा डुबिरहन्छुयौ । तिमीहरूकोमाया देल्लेर आज बिहान हामी सबैजना बसी एउटा निष्कर्ष निकाल्यौँ ?'

'कस्तो निष्कर्ष ममी ?'

पीताम्वराले सोफामा सजिलोसँग वस्दै भनिन्‌, 'हेर अहिले नै तिमीहरूकोविवाह गरिदिङँ मने त्यो मिल्ने कुरै भएन । प्रशन्तबाबुले बाहिर पढ्न जानपाङ्चलात्‌ भनेर कुरैर बसौं भनै पाउने हो कि नपाउनै हो । केटाहरूले त जतिवर्षमा विवाह गरे पनि फरक पर्दैन । केटीहरूलाई वाईस-चौबीस वर्ष काटेपछिबूढीकन्या भन्न थाल्छन्‌ । त्यसैले प्रशन्तबाबुलाई चाँडैभन्दा चाँडै पढ्नपठाउनुपत्यो ।'

रोहिणीले दिक्दार स्वरमा भनिन्‌, 'हामीसँग त्यति घैरै पैसा कहाँछत?हामीलाई कसले सापट दिन्छ र !'

परीताम्बराले सम्झाइन्‌, 'अहिलेलाई पठाउन मात्र कान्छीको घरजग्गा बेचेरआएको पैसा रहेछ । त्यसैले पुगिहाल्छ । हाम्रो कार व्यथैं वन्केको छ । यहीबेचेर पछि चन्द्रकान्तहरूले घर बनाउनेछन्‌ यही सल्लाह भयो । पछि पैसापठाउन त ट्याक्सी चलाएको पैसाले पुगिहाल्छ । त्यसमाथि पेन्सन छँदैछ ।पछि यो घरको चाहिँ तिमीले आश नगर, यो घर रेष्माको हुन्छ । बाँकी चार-छ आना जग्गा फूलबारी र करेसाबारीले ओगटेको छ । त्योचाहिँ हामी मरेपछिजे-जे गछौँ गर । अहिलेसम्मको हाम्रो सौचचाहिँ हामी बूढा-बढी चन्द्रकान्तहरूसँगबस्छौं । उनीहरूको पनि यही इच्छा छ । हेर्दै जाउँ के हुन्छ ।'

“आमाको कुराले रोहिणी धेरैबेरसम्म मौन रहिन्‌ र भनिन्‌- 'तपाईंहरूले जेसोच्नुभयो हामीहरूको भलाइका लागि सोच्नुभयो । म हजुरको कुरामा ज्यादैखुसी छ । दाजु-दिदीदेखि लिएर हामी सबैको जीवन हाँसी-खुसी वितोस्‌ । अरूके नै चाहिन्छ र ।'

पीताम्बराले भनिन्‌, 'हुन्छ त प्रश्नलाई आज यतै खाना खान बोलाक ।कहाँ पढ्न जाने हो उहाँको इच्छा पनि त बुझनुपन्यो ।'

“साँच्चि प्रशन्तको आमालाई कस्तो छ रे : मैले त सोध्नै विसँछु ।'

“अँ ममी, अहिले त राम्रै छ रे, हामीले पठाएको पैसाले घरबारी निखन्तदेखिभैँसी कित्नसम्म पैसा पुग्यो रे । अहिले त प्रशन्तको आमा ज्यादै खुसी हुनुहुन्छरै । हुन्छ त म प्रशन्नजीलाई खाना खान डाक्छु ।'

'आउनुहोस्‌ प्रशन्नबाबु ! हामी सबै तपाईँको प्रतीक्षामा वसेका थियौँ,'केशवले बडो सभ्य भाषामा भने ।

प्रशन्नले सबैलाई नमस्कार गरेर सोफामा बस्दै भने, 'सबैलाई सञ्चै छ ?'

केशवले उत्तर दिए, 'सञ्चै छ बाबु, आज एउटा सल्लाह गरौं भनेरबाबुलाई बोलाएका हौं । हामी रोहिणीको खुसीलाई आफूनै खुसी मान्छौं ।रोहिणीलगायत हामी सबैको इच्छा छ, तपाईँलाई इन्जिनियर पढ्न पठाउने ।जहाँ पढ्न जाँदा राम्रो हुन्छ त्यहीँ पढ्न जानोस्‌ । हामीले राहिणी अंशभागभनौँ या जे भनौं त्यो तपाईँको पढाइमा लगाउने भयौं । रोहिणीले पनि त्यहीभनिन्‌ । कनै पनि कुराको पहिले नै विचार पुग्याउनु राम्रो हुन्छ, तपाईँ पनिसोच्नोस्‌ ।'

केशवको कुराले प्रशन्नको आँखाबाट आँसु नभारी छोडेन । प्रशन्नलाईरौहिणीलाई भेट्नु, रोहिणीले प्रेम प्रस्ताव राख्नु सबै सपनाजस्तै लागिरहेकोथियो । पैसा नै लगानी गरेर पढ्ने कुरा त उनले कनै क्षण कत्पनासम्म पनिगरेका थिएनन्‌ । प्रशन्नले आँसु पुछ्दै भने, 'खोई म के भनौँ : रोहिणीलाईपाउनु मेरो ठूलो सौभाग्य थियो । यहाँहरूले मजस्तो गरिबलाई यति धेरैविश्वास गर्नुहोला भन्ने सोचेको थिइनँ । इन्जिनियर बन्छु भनेर दिलोज्यानदिएर पढेकै हुँ । आफूभन्दा थोरै पसेन्ट ल्याउनेहरूले जान पाए । आफू भने... ।'

पीताम्बराले भनिन्‌, 'बाबनु ! हामी मतको गरिबलाई मात्र गरिब भन्छौँ ।हामीसँग पनि कै नै छ र ? बिहान-बैलुका हाँसीहाँसी एक पेट खान पायो भनेत्यो नै सुख हो । त्यो सुखचाहिँ भगवानले हामीलाई दिएकै छ भनौँ । हामीलाईरोहिणी डाक्टर बन्लिन्‌ भन्ने ठूलो आश थियो । हजुरसँग भेट भएदेखि रोहिणीलेखान पढ्न सबै वि्सेकी छिन्‌ । खोई कसरी डाक्टर बन्लिन्‌ उनी ? सबैभन्दाराम्रो कुराचाहिँ हजुर नै चाँडै पढ्न गए हुन्छ ।'

आमाको कुराले रोहिणी लाजले निहरिन्‌ । प्रशन्तले पनि केही लजाउँदै भने,“कहाँ पढ्दा राम्रो हुन्छ, सबै कुरा बुझौँला ।'

रोहिणीले हाँस्दै भनिन्‌, भविष्यको इन्जिनियर साप यो घर मेरो होइन । योतपाईंको डेरा हो । तपाईंले नाइँ-नास्ती गर्नुहोला भन्ने सम्झी हामीले तपाईंलाईनभनी यो सजावट गरेका हौँ । सानो खाना पकाउने किच्नेन भित्र छ । यहाँबसेर पढ्नै, मलाई सम्झने वस्‌ ।'

प्रशन्नले कोठाको वरिपरि आँखा डुलाए । वक्सखाले पलङ, ठूलो खानदानीमानिस सुत्नेजस्ता ओछ्यान, सोफा, मेच, टेबुल काठकै बडौ सुन्दर दराज ।करियकरिव कोठा नै ढाको जत्रो नेपाली गलैँचा ओछ्याएको । अटयाज बाथरुम ।त्यो सबै हेरेर टाउको समात्दै प्रशन्नले भने, 'रोहिणी यो के गरेकी तिमीले ?कतिन्जैल यो थारो गाईलाई घाँस हालद्व्यौ ? म कहिलेसम्म तिमीहरूकोआदर्श परिवारलाई दुःख दिकँ !'

'आँटी छोरालाई बाघले खाँदैन' भन्ने उखान छ नि ! पख्नोस्‌ पछि तपाईंकोकमाई भएपछि म एकएक गरेर सवै पैसा असुलिहाल्छु नि । अहिले भन्ने हाम्रोखुसीका लागि हामीले जे भन्छौँ बिन्ती मानिदितोस्‌ । यो कोठा ममी आफैँलेमान्छे लगाएर खोज्न लगाउनुभएको हो । तपाईं निरास हुनुभयो भने उहाँकोपनि मन दुख्छ ।'

प्रशन्न मन थाम्न नसकेर रोए । रोहिणीले लोग्नेमान्छे त्यसरी रोएकोपहिलोपल्ट नै देखेकी थिइन्‌ । रोहिणीलै सम्झाइन्‌, 'तपाईंले रुनुपर्ने त करैछैन । म तपाईँका लागि त प्राण नै दिन सक्छु । यदि म छिँडीमा सुतेकी हुन्थेभनै कै तपाईँ मलाई त्यही अवस्थामा छोडनुहुन्थ्यो त ? अबश्य सक्नुहुन्थेन ।मैले तपाईंलाई दुःख पर्दा यति पनि गरिनँ भने प्रेमको अर्थ नै के भयो र ?'

प्रशन्नले आँस्‌ पुत्छदै भने, 'रोहिणी, तिम्रो ममीबाबाले मलाई यति मायागर्नुको पर्छाडि कुनै कारण त अवश्य छ । उहाँहरूको पनि प्रेमविवाह हुनुपर्छ,हो ?'

"त्यो त होइन, क्रा के रहेछ भने मेरो बाबाको मामाधरनजिकै मेरीआमाको माइती रहेछ । मेरो हजुरआमा मरेपछि मेरो हजुरबावबाले सम्पूर्णसम्पत्ति रक्सी र सुन्दरीका लागि स्त्राहा पार्दै जानुभएछ । ममीको चारजनादाजुहरू बिवाह गरेर घर छौडी गएपछि मेरो हजुरबुबाको 'झन्‌ मनोमानीचलेछ । रक्सी खान पैसा नभएपछि मेरो हजुरबुबाले बाँचुन्जेल रक्सी खानदिनुपर्ने सर्तमा राधै साहुलाई सत्र बर्षकी ममी दिने कुरा गर्नुभएछ । पचास-पचपन्न वर्षको राधे साहले हुन्छ नभन्ने त कुरै थिएत । हजुरबुबाको सल्लाहमैक एक रात ममीलाई बलात्कार गर्न आएछ । मेरी ममी रोइकराई गर्दै राधे

साहबाट बचेर बाबाको मामाघरमा आउनुभएछ । संजोक मैरो वावा पनि त्यहीदिन मामाघर बज्रबाराही जानुभएको रहेछ । बाबाको हजुरआमाले मेरो ममीकोबारैमा सबै कुरा बताएपछि बाबालाई ममीको धेरै माया लागेछ । त्यही दिनराति नै कसैको कुरा नसुनी ममीले नाइँ जान्त भन्दाभन्दै घिस्याउँदै आफनोघर ल्याउनुभयो रे । घर ल्याएपछि हजुरवा हजुरआमाले माहिलाले हाम्रा नाककाट्यो भनी धेरै चित्त दुखाउनुभयो रे । पछि हजुरवा र हजुरआमालाई ठूलौममीर आन्टीले धैरै हेला गरेपछि हाम्रै ममीवाबासँग आएर बस्नुभयो रे । हजुरबा,हजुरआमाले भनेको म अलिअलि थाहा पाउँछु । उहाँहरू पनि भन्नुहुन्थ्यो- 'मनसाचो हुने मान्छे मात्र गरिब हो नाती, पीताम्बरालाई हामीले चिन्न भूल गप्यौँ ।आज पछुतो लाग्छ ।'

प्रशन्तले सोधे, 'अहिले तिम्रो घरको हजुरबुबा, हजुरआमा, मामाघरकोहजुरबुबा खोई त ?'

'घरको हजुरबा, हजुरआमा म सानौ छँदैमा बित्नुभयो । मामाघरको हजुरबापनि म दस-वाह्र वर्षकी छँदा एकाविहानै रक्सी खाएर आर्यघाटमा नुहाउँछुभनेर जानुभएछ र असार महिनाको उर्लिरहेको आर्यघाटमा पस्नुभएछ । बाढीलेकता पुन्यायो पत्तै भएन रे ! मेरो ममी र बाबाबाट विबाह गरेको पन्ध-सोहबर्षसम्म पति बच्चा नभएपछि हजुरबा, हजुरआमाले बच्चा पाकन्‌ भनेरडाक्टर वैद्य आदिका लागि धेरै पैसा खर्च गर्नुभयो रे । हामी जन्मेपछि उहाँहरूज्यादै खुसी हुनुहुन्थ्यो रै । म जन्मैकै साल बाबा प्रशासन अधिकत हनुभएकोरे, त्यसैले मलाई छोरी भाग्यमानी छै भन्नुहुन्थ्यो ।'

प्रशन्नले भने, 'उहाँहरूको जीवनमा पति दुःख परेकै रहेछ । तिमीलाई चाहिँके भाग्यमानी भन्नु मजस्तो... ।'

'इलम भनेको लाख हो, धन भनेको खाक हो' मेरो बावाममी सधैँ यहीभन्नुहुन्छ । तपाइंको इलम देखेरै तपाईंलाई मन पराउनुभएको हो । धनी तकाठमाडौंमा जति छन्‌ तर इलमी भने कम । मेरो ममीबाबालाई बाबुआमाकोसम्पत्तिमा रजाइँ गर्ने मान्छे त्यति मन पर्दैन ।'

“मचाहिँ कसको सम्पत्तिमा रजाइँ गर्दैछु ? के म लाछी होइन !?'

रोहिणीले रिसाउँदै भनिन्‌, 'फेरि त्यही कुरा, मेहनत गर्दागर्दै नभएपछिकसको के लाग्छ ? हेर्नोस्‌ न म पछि फस्ट क्लास इन्जिनियरकँ श्रीमतीबन्छु।'

प्रशन्नले भने, “रोहिणी, म तिम्रो हर सपना साकार पार्छु । तिम्रो आँखाबाटएक थोपा दुःखको आँसु 'फर्न दिन्न । यो मेरो प्रतीज्ञा नै भयौ ।'

रोहिणीले प्रशन्तकै कुरा सम्झेर आधा रात बिताइन्‌ ।

'मौसमी फेरि पनि आउन ढिला गन्यौ, आज पनि जाम थियो कि ;'

मौसमीले कारमा बसेर लामो सास फेदै भनी, हेर्नोस्‌ न कस्तो बोर हिँड्नैलागेकी थिएँ, बाबु टुप्लुक्क आइपुगे । मलाई र कोठालाई देखेर ज्यादै खुसी हँदैभने, 'नानी, राम्रै जागिर पायौँ कि क्या हो ? यो कोठा र तिमी नै नचिनिनेभइछौ । मलाई ज्यादै खुसी लाग्यो, मैले देखेको सपना सबै साकार हुने भयो ।'

मैले भने, 'हो बा राम्रै जागिर पाएकी छु । चाँडै अफिस पुग्नुपर्छ, भाँडाहरूमाभात, तरकारी छ झिकेर खानु, म गएँ, भरे क्रा गरौँला भन्दै फुत्किएर आएँ ।बाबु करौनी, घ्यूको कुरा गर्दै थिए म भरे सुनौला भन्दै टाप कसे । आज हामीकहाँ जाने त ?'

निमैषले मुख बिगार्दै, कारलाई थानकोटतर्फ मोड्दै भने, 'पहीँ जानुपर्छभन्ने के छ र, बूढा पनि कस्तो साइतमा आएछन्‌ ? अब हामी पर्सि नजाने त ?बूढालाई कसैगरी भए पति घर पठाइदै पर्सि त जानैपर्छ । बुटवलकाकविवाहेक दुई ग्रुपचाहिँ हामीसँगै जाने रै । कविचाहिँ नजाने रे । त्यो च्याखुरेकवि त आफनै प्रेमिकाको कुरा हार्न नसकेर पो नगरकोट आएको रहेछ ।कविता सुहागरातको गरे पनि प्रेमिकालाई छोएकै रहेनछ । देखिनौ, त्यसकोप्रेमिकाको मुड कस्तो थियो । मोरा लाछीले प्रेमिकाको रहर पनि पुग्याएनछ ।'

'ए हो, तिनी किन रिसाइन्‌ भनेको त कारण त्यो पौ रहेछ, तपाइँहरूभने... । ल त्यो कुरा छोडौं, बाबुको पीर नगर्नोस्‌ । आउन त औषध-सौषधिके-के गर्न आएका रे, आजफैँ बहाना बनाई भौलि नै गाउँ पठाइदिन्छु । भोलिवेलुका उनीहरू बुटवलबाट आएपछि सँगै होटलमा बस्नुपर्छ है । साह्रै रमाइलाछन्‌ मोरामोरीहरू, धेरै हँसाउने त कबि हो त्यही नपुड्सक परेछ, नत्र किनमुखमा आएको फल छोडथ्यो । केटी मुर्मुरिइरहेकी थिई । अब कविलाई त्यसकेटीले पनि छोड्छे । बडो आदर्श बन्न खोज्दो हो मोरो, अब आदर्शको फलराम्रै चाख्छ त्यसले । अब इन्डियातिर घुमेर आएपछि चाहिँ हामी पनि विबाहगरौँ है ? अस्ति घरबेटी बाले भन्थे, 'तिमी छोरीजस्ती भएर भनेको आजकालतिम्रो रूपरङ्गग अर्कै छ । आफूलाई सम्हाल बा, नबु'फी हिँड्दा अगाडि खोलोपछाडि भड्खालो होला ।' सचैसबैले हाम्रो प्रेमलाई अङ्गगालोको माया भङ्गालोकोपानी नै सम्झैका छन्‌ । अबचाहिँ म सबैको घृणा सहन सब्दिनँ है ।

निमेषले मौसमीको गाला चिमोट्दै भने, 'हुन्छ मैयाँ अबचाहिँ विवाह गर्नेसमय आयो । इन्डियाबाट फर्केको पर्सिपल्टै झयाइँकुटी ठोकौंला । तिमीसँगटाढा बस्न कहाँ मन छ र ? तिमी तै मेरो सर्वस्व हौ । तिमी नभई एकक्षणपनि काद्न गाह्रो हुन थाल्यौ मलाई ।

म पनि त तपाईँ भनेपछि ज्यान नै दिन्छु नि ! नत्र बाबुलाई ढाँटीढाँटी किनआउँथे ? साँच्चि अहिले त दार्जिलिङमा जाडो निक्कै होला, राम्रो कोट छैनकिनिदित्तोस्‌ । बुटवलकाहरू कस्ताकस्ता भएर आउलान्‌ ।'

'अक्कवरी सुनलाई कसी लाउनुपर्दैन ।' तिमी त्यसै राम्री नै छ्यौ, उनीहरूलेजत्ति राम्रो लगाए पनि अनुहार त्यही हो । एउटी नाक चुच्ची, अर्की भ्यातुल्लीकाली तिमी उनीहरूका अगाडि त साँच्चै के भनौँ र भखरै फुलेको फूल जस्तैदेखिन्छयौ । कबिले तिम्रो बखान गर्दै थियो । म सोच्चेँ कवि त छदटु होला तरगर्जने बाघले खाँदैन भनेको सोह्रेआना ठीक रहेछ ।'

मौसमीले कुरा थपी, 'कविहरू त अरूको भाबना बुझ्छन्‌ भन्थे । उसलेयहाँसम्म ल्याएर पेमिकाको भाबना नै बुझनेछ र त्यो सिकारु कवि भएर होलाहोइन ?'

“मौसमी त्यो त के सिकारु कबि हुन्थ्यो, राम्चै कबि हो रे। आफन्त कोहीनभएर पो पछाडि परेको रहेछ मोरो ।'

“साहित्यमा अगाडि बढ्न पनि आफन्त चाहिन्छ त ?'

मौसमी जहाँ पनि आफन्तै चाहिन्छ रे । कवि त्यसै भन्थ्यो । कविले प्रेमिकाकोसाथचाहिँ पाउने भएन, अब कविले कविता लेखेरै मरोस्‌ । जाँ, के-के किन्नेहो । मलाई पनि राम्रो ज्याकेट छानिदेक, घुम्न जाँदा तिमीले नै छानेकोज्याकेट लाउँछ ।

मौसमी फुरुङ्ग भएर हाँसी । निमेषले कार फर्कायो । दुवै कपडा पसलतर्फपसै ।

ढोकामा आवाज आएपछि मौसमीको बानु 4004 ढोका खोल्दै भने,'छौरी किन छिट्टै आयौँ ? अफिस छुदने समय त अझै भएको छैन क्या रे ?'

'मौसमीले कपडाहरू सोफामा राख्दै भनी हेर्नोस्‌ न बा, अपर्झट मलाईपर्सि नै अफिसबाट काजमा जानुपर्ने भयो, त्यसैले कपडाहरू किनेर ल्याएकी ।विष्णुराजले चिप्रा लागेका आँखाहरू पुछ्दै भने, 'नानी, सहनै नसक्ने गरी छातीबुख्ने गरेको तँलाई थाहा नै छ । हिजोआज त झन्‌ अचाक्ली छाती दुख्न थाल्योबा ! छोरा, बुहारीले नै पीडा कति सहन्छौ, एकपल्ट काठमाडौँ जँचाएर आउनुभनेर पठाएका हुन्‌ । नत्र पौ मइसिरमासमा यहाँ किन आउँथे ? आएपछिनजँचाई फर्किँदा के भन्लान्‌ ? तिमी कहाँ जान्छु भन्छयौ, म बूढोलाई कोसंगजचाउनुपर्छ थाहा छैन । तिमीलाई क्याम्पस भर्ना गर्न सहयोग गर्ने इन्द्रै पनिअरब गएछ, अब के गर्नु ल ?'

मौसमीले भनी, 'अलिक दिनका लागि म छाती दुख्दा कम हुने औषधिकिनेर ल्याइदिन्छु त्यही लिएर जानु फेरि पछि आउनु अनि म राम्रोसँगजँचाइदिउँला ।'

विष्णुराजले आँखाभरि आँसु पार्वै भने, 'ठीकै छ केही समयका लागि औषधिलेकाम चलाउँला । जागिर भन्नै कुरो आफूले चाहँदैमा पाइँदैन । मैलै गर्दाजागिरबाट हात धुनुपत्यौ भने नमज्जै हुन्छ । म भोलि नै घर जाउँला । घ्यू,सिरौंला, भागौ ल्याइदिएको छु राख । मलाई तातो दुई गाँस भात खान देक ।म त भोकले मर्न लागेँ बा !'

मौसमीले राइसकुकर हेर्दै भनी, 'भात खानु त भनेकै थिएँ नि, किननखाएको त ?'

हिउँजस्तो चिसो भात, त्यसमाथि दाल, तरकारी कहाँ थे केही मेसो पाइनँ ।भात त देखेकै हँ । तताउनै ढङ्ग भएन ।

मौसमीले स्वीच अन गर्दै भनी, 'ल म भात तताइदिन्छु हात घौएर आउनोस्‌ ।'

'भात त आगोमा नै तताइदेक, चिसो खाने भए त अघि नै खाइहाल्थे ति !'

मौसमीले दाल तरकारी ओभनमा राखेर तताई, भात राइसकुकरमै तताई ।केही क्षणमै तातोतातो दाल, तरकारी भात पस्केको देखेर बूढाले तीन छक पर्दैभने, “नानी ! तैँले के जादु गरिस्‌ हँ  बिनाआगो सबै खानेकुरा हेर्दाहेर्दै तताइस्‌ ?'

मौसमीले करेन्टबाट सब्रै पाक्छ, तात्छ भनेर सम्झाएपछि कृ्‌ष्णराजको मनकेही शान्त भयो । उनलै खपाखप भात खाए । आफनी छोरीको प्रगति देखेरकृ्‌ष्णराजले सवै पीडा भुले । छोरीतिर हेर्दै भने, 'यज्रो सहरमा तिमीलाई एक्लैछाडेर जाँदा तिम्रो पीरले कति दिनसम्म त उद्नै सकिनँ । आज भने मनहलुङ्गो भयो । तिमीलाई यतै दिन पाए म सौझै स्वर्ग पुग्थैँ ।'

“मेरो चिन्ता नै नगर्नोस्‌ । सवै राम्रै हुन्छ । दाइको छोराछोरी, दिदी, दिदीकोछौराछोरीलाई त राम्रै होला ।'

सबैलाई राम्रै छ । मलाई भात लागेजस्तो छ, म सुत्छु । छाती दुख्दा खाने औषधिर नाति-तातिनालाई केही कपडा ल्याइदैक, पैसा इस्टकोटको खल्तीमा छ ।

मौसमी औषधि र कपडा लिन वाहिर निस्की । कृष्णराज प्रशन्न मुद्रामासोफामा सुते । मौसमी ब्रुफिनको दस «पन्ध्र पत्ता र कपडाहरू लिएर आई, सबैबाबुलाई देखाई । कृष्णराज खुसी भए । औषधिको पत्ता भने इस्टकोटकोखल्तीमै राखे । भोलि बिहान घर जानका लागि मौसमीले ल्याइदिएको कपडामिलाएर राखे ।

मैले तसँंग माफ पनि माग्नु छ ।'

'होइन के भन्छे यो, किन माफ माग्नुप्यो : छिटो भन्‌, कोही विरामीपरेको त होइन ?'

शालुले आफनो आँखामा भरिएको आँसु पुच्छदै भनिन्‌, 'तिमीहरू दुवैकोखुसी देखेर रोएकी नि ! ल भन वीरु तिम्रो पढाइ कस्तो छ ?'

“पढाइ राम्रै छ ममीले बिहान-बिहान ट्युसन पढ्न पढाउनुहुन्छ । आजशनिबार भएकोले बिदा छ । शालु दिदी, म पनि तपाईँको नामबाट नै मेरो नामराख्छु क्या !'

“होइन के भनेको तिमीले, मैले त कुरै बुझिनँ ।'

चीरुले अँध्यारो मुख लगाउँदै भने- 'औं बुझिने रे, ममीले भनेको तपाईंकोनामसँग मिल्नै नाम भाइलाई राखैको रे, तपाईँ शालु भाइ सौजन्य मलाई सबैथाहा क्या ! तपाईंको जस्तो नाम राख्यो भने मान्छे ज्ञानी हुन्छन्‌ रे । बाजेलेभाइको नाम अर्कै राखेका थिए रै ।'

शालु जिल्ल परिन्‌ । उनले त नाममा त्यति चासो दिएकी थिइनन्‌ ।शालुको मत खुसीले फुरुङ्ग भयो ।

वीरुले शालुलाई हल्लाउँदै भने, 'दिद्दी मेरो ताम पति फेर्ने, ममीलाईभनिदिनोस्‌ ।' ।

शालुले गहभरि आँसु पार्दै भनिन्‌, 'वीरु दिदीले मेरो माया लागैर मलाईराम्रो भन्नुभएको हो । बीरु नाम कहाँ नराम्रो नाम हो र, तिमी धेरै पढ, ज्ञानीहोक, तिमीलाई पनि सबैले माया गर्छत्‌ ।'

वीरुले खिन्न हँदै भने, 'तपाईं सौजन्यलाई मात्र माया गर्नुहँद्ोरहेछ, त्यसैलेमेरो नाम फेर्नु चाहनुभएन ।' ॥

शालुले वीरुको गाला मुसार्दै भनिन्‌, 'वीरु म दुबैलाई माया गर्छु । तिमीलाईबीरु नाम मन पर्दैन भने दिदीलाई कुरा गछु, हुन्छ ?'

चीरु दङ्ग परै । शालु सिधै भान्सामा पसेर कान्छीको आँखा छोपिन्‌ ।कान्छीले हात झिक्दै भनिन्‌, 'हेर हातको के गति पारेको : हजुरको छाया मात्रदेखे पनि हजुरलाई चिन्छु, बुझिस्यो ? ल वसिस्यो, पहिला दूध र पनिर पकौडानै खाइस्यो अनि कुरा गरौँला ।'

शालुले दूध पिउँदै वीरुले भनेको कुरा सुनाइन्‌ ।

कान्छीले आँखाभरि आँसु पार्दै भनिन्‌, 'वीरुले धेरैपल्ट नाम फेर्ने कुरा गरेकाथिए । मैले वास्तै नगरेपछि हजुरलाई भनेछन्‌ । ल भन्नोस्‌ उसको नाम केराखिदिने ?'

शालुले केहीबेर सोचेर भनिन्‌, 'सौरभ राख्दा हुँदैन !'

'हुन्छ भइहाल्छ नि ! उनलाई 'श'बाट नै आउने नाम चाहिएको हो । सौरभनाम साह्रै राम्रो छ।'

'होइन, यो मौरी कुन बेला आएकी ? आफनो आमाछोरी भएपछि त हामीकिन चाहियो ? दिदीको पलिताई कहिलेकाहीँ आफनो प्रशंसा सुनौँ भन्योकहिल्यै पाइएको होइन । सधैँ मेरो शालु मैयाँसाप यस्तो, मेरो शालु मैयाँसापउस्तो भन्नुहुन्छ भन्या । यो मोरी पनि त्यस्तै छे, फोन गत्यो कि पहिलै भन्छे-रोहिणी घरमा सबैलाई सञ्चै त छ ? तँलाई कस्तो छ ? भनेर सोधेको त मैलेसुनेकी नै छैन । ल दिदी हामी कोठामा गयौं ।' शालु र रोहिणी नै कोठाभित्रपसे । कान्छी हाँसिन्‌ मात्र ।

शालुले रोहिणीसँगै सोफामा बस्दै भन्तिन्‌, 'रोहिणी तँ यतिबिध्न खुसी छस्‌,कुरा के हो भन्त ?'

"पहिला तैँ रिसाउन्न भनेर कसम खा अनि मात्र भन्छु ।'

'तँसँग म किन रिसाउनु ? म सधैँ तेरो फोटोलाई हेरेर भन्छु, भगवान्‌ यदिअर्को जन्म हुने भए मलाई रोहिणी नै साथीको रूपमा पठाइदैङ । तेरोकारणले त मैले सबैको सुख देख्न पाएकी छु । दिदीलाई केही तराम्रो भएकोभए म कसरी बाँच्यें होला ? ल सबै कुरा छोडौं, भन्‌ कुरा के हो ?'

रोहिणीले शालुको हात समात्दै प्रशन्नसँग भेट भएदेखिको सबै कुरा बताइन्‌ ।विवाहका लागि करा छिनेर स्वयम्बर गरैर मात्र अर्को हप्ता पाकिस्तान इन्जिनियरपढ्न जानै कुरा पनि बताइन्‌ । स्वयम्बरमा डाक्नुपर्ने मान्छेहरूको लिस्ट लामैदेखाइन्‌ ।

रोहिणीको कुराले एकैछिन त शालुलाई आफू सपनामै छु जस्तो लाग्यो,शालु टोलाइरहिन्‌ ।

रोहिणीले मसिनो स्वरमा भनिन्‌, 'विन्ती नरिसा शालु, मैले कतिपल्ट तँसँगआफनो प्रेमको बारेमा भन्न चाहेँ तर सक्दै सकिने । तँ भन्धिस्‌ ति सबैको प्रेमविषाक्त हुँदैन भनेर, विश्वास गर हाम्रो प्रेम पनि बिषाक्त होइन । हामी एक-अर्काच्रिना बाँच्न पनि सक्दैनौं त्यसैले सबैको सल्लाहले उहाँ स्वयम्बर गरेरज्ञान लाग्नुभएको हो ।'

शालुले हाँस्दै भनिन्‌, 'त॑ मलाई पनि बोल्न दिन्छेस्‌ कि आफूमात्र बोल्छैस्‌हं ? तैँले जे गरिस्‌ राम्ै गरिस्‌ । म त सञैँ तेरो खुसी नै चाहन्थेँ । तेरो प्रेममासमर्पण छ । रोहिणी, प्रेममा त्याग होस्‌, स्वार्थ नहोस्‌ । मैले तँलाई माने,लैलामजनुको प्रेमभन्दा तिमीहरूको प्रेम कम छैन । सबै प्रेमी-प्रेमिका तिमीहरूजस्तै हुँदाहुन्‌ त म किन टाउको दुखाउँथैँ ? तँलाई बधाई छ रोहिणी बधाई छ ।आफू डुबेर तैँले प्रेमीलाई उत्तारिस्‌, त्यसो भए तँ फेल हुनुको रहस्य मैले बुझैं ।दुवैजनालाई पढाउन बाबुआमाले सक्नुहुन्न भनेर तँ जानीजानी फेल भइस्‌,नत्र तँ फेल नै चाहिँ हुन्थिनस्‌ ।'

रोहिणीले शालुको मुख छोप्दै भनिन्‌, 'शालु तँ पनि, हेर पो वास्तविकताममी-बाबाले थाहा पाउनुभयो भने साह्रै मन दुखाउनुहुन्छ । यो कुरा त॑ र ममामात्र सीमित रहोस्‌ । म के गरौँ तँ नै भन्‌ उहाँलाई पढ्न पठाउनका लागि तकार नै विक्री गर्नुपर्ने भयो । जस्ट पास मात्र भए पनि हामी तिमीलाई डाक्टरनै पढ्न पठाउँछौँ भन्त वाल्नुभयो, त्यसैले...' भन्दै रोहिणी रोइन्‌ ।

“उफ ! रोहिणी तेरो प्रत्येक करा मान्ने ममी-बाबाले तेरो त्यो इच्छालाईपनि त पूरा गरिदिनुहुन्थ्यो होला नि !'

'शालु तँलाई थाहा छैन, उहाँहरूले हाम्रो प्रेमलाई स्वीकार गर्नु भए पनिपढाइको प्रथम प्राधथमिकताचाहिँ मलाई नै दिनुभएको थियो । मैरो रिजल्टबिग्रेपछि बल्ल प्रशन्नलाई बाहिर पठाउने कुरा उठाउनुभयो ।'

“तँ पीर नगर अर्को वर्ष म रामौसँग फेल भएको विषय पास गर्छु । ल अबयी क्रा यहीँ छोडौं । भत क्याम्पसको साथी कति जनालाई बोलाउने !'

'सोचेर बौलाए भइहाल्छ । म भने तेरो ममीपापालाई भेटेर आउँछु' भन्दैशालुले पहिला रोहिणीको बाबुलाई भैटिन्‌ । सबै कुरा भएपछि आमासँग भेटिन्‌,पीताम्बरा प्रशत्नको कुरा गरेर हर्षित भइन्‌ । करा गर्दागर्दै प्रशन्न पनि टुप्लुक्कआइपुगे । पीताम्बराले नै शालुको परिचय गराइन्‌ । रोहिणीको मुखबाट पनिथुप्रैपल्ट शालुको नाम सुनेको वताए प्रशन्तले । प्रशन्न आएको गन्ध पाउनेबित्तिकैरोहिणी कोठामा आइन्‌ । प्रशन्नलाई देख्नेबित्तिकै रोहिणीको आँखामा आँसुछर्चाल्कयो । उनी केही बोल्त नसकी बैठककोठामै बसिन्‌ । रोहिणीको त्योचाल देखेर सबै एकैछिन मौन रहे । खाना खाने बेला पनि भएकोले सबैभान्सातिर लागे । शालुले दिदीलाई खाना दिन सघाइन्‌ । रोहिणीले दुई-चार

गाँस बल्लबल्ल खाएर उठिन्‌ । पुनः सबैजना बैठककोठामा जम्मा भए ।रोहिणी र प्रशन्तको अनुहार भने उदास थियौ । स्वयम्बर गदा पार्टी दिनेविषयमा छलफल भइरहेको थियौ । त्यति नै खेर फोन आयो, फोन नजिकैबसैका रोहिणीको बाबुले फोन उठाए । हलो ! को बोलेको, प्रमोद, ओ लन्डनबाटपौ, ल भन्‌ ममीडेडी सबैलाई सञ्चै छ ? लौ भाइ मन्यो रे, कसरी ? हस्पिटललग्दालग्दै ? एपेन्डिसाइटको शङ्का गरै सबैले ? ल बाबुआमालाई पीर नगर्नुभन्नु । अरू के भनौं ल ल राख बाबु, राख ।

पीताम्बराले डराउँदै सोधिन्‌, 'होइन के भयो !'

'के हुनु, काकाको कान्छो नाति तरुण हिज्ञो मरेछन्‌, त्यसैले खवर गरेकाहुन्‌ ।'

पीताम्बराले च्ब ! च्व ! गर्दै भनिन्‌, 'नाति जन्मेको त वाहा नै थिएन कसरीमरेछन्‌ रे ?'

फएपेन्डिसाइटले मरै भन्ने शङ्का छ रे" केशबले जवाफ दिए ।

“अहो ! त्यसो भए स्बयम्बर रोकियो त ?' पीताम्बरा झस्किन्‌ ।

“ला ! हो त ! स्वयम्बर त रोकियो नि !' केशवले कुरा टुङ्ग्याउन नपाउँदैअँध्यारो मुख लगाइरहेकी रोहिणी रुन पो थालिन्‌ ।

शालुले रोहिणीको हात समाउँदै भनिन्‌, "रोहिणी पीर गर्नुपर्ने त कुरै छैन ।स्वयम्बर गर्वैमा तिमीहरूको माया वढ्ने र नगर्दैमा तिमीहरूको माया घट्नेहोइन । तिमीहरू एक-अर्कालाई विश्वास गर्छौ, त्यही नै ठूलो हो, होइन तप्रशन्नजी !' (न

“हो, शालुले ठीक भन्नुभयो । माया नै ठूलौ हो ।' प्रशन्नले पनि शालुकोकरामा नै समर्थन गरै ।

सबैले विश्वास र मायाभन्दा ठूलो केही पनि हुँदैन भन्नै कुराको पुष्टि गरे ।रोहिणी र प्रशन्न दुबैले मन बुझाउन करै लाग्यो । शालु दिनभरि बसेरसाँझसाँझ घर आइन्‌ ।

रहँदा-वस्दा प्रशन्न पाकिस्तान पढ्न जानै दिन पनि आयो । कान्छीदिदीलेसाइत गरेर पडाउने भएकोले प्रशन्न पाकिस्तान जाने अघिल्लो दिन रोहिणीकैमाबसे । रोहिणी एक्लै कोठामा रोइरहेको देखेपछि केशवले नै प्रशन्तलाई सम्झाउनुभनी आग्रह गरे । रोहिणीको त्यो अवस्था देखेर प्रशन्नलाई पनि नमज्जालाग्यो । उनले कोठा बन्द गरी रोहिणीको नजिक बस्दै सम्झाए, हेर रोहिणीतिम्रो पीरले गर्दा घरमा सबैले चिन्ता मानेका छन्‌, तिमी जेटीबाठी छोरी,तिमीले पो सबैलाई सम्झाउनुपर्छ त ! म लडाइँमा नै त जान लागेको होइन ।प्रत्येक कालो रातपछि दिन आउँछ भन्ने कुरा हामीले भुल्नुहँदैन । मायाको

गहिराइमा डुविसकेपछि जिउन गाह्रो हुँदोरहेछ । त्यसो भन्दैमा कर्तव्य पनिभुल्नु भएन । केही समय पीडा सहेपछि हामी सदाका लागि पीडामुक्त हुन्छौं ।तिमीले आफूलाई सम्हाल्यौं भने म सन्तोषको सास फेर्छु, तिमी चिन्तामा डुव्यौभने म कसरी पढ्न सक्छ भन त ?”

रोहिणी रोइन्‌ मात्र, प्रशन्नले भने, 'रोहिणी तिमी यसरी विलाप गर्छ्यौं भनेम पढ्न नै जान्न ।'

रोहिणी केही बोल्न नसकी आफनो कोठामा आइन्‌ । प्रशन्नले अनेकौँसहानुभूतिका शब्दहरू खन्याए पनि रोहिणीको हृदय प्रशन्नको मायाले जलि नैरहयो । रौहिणी पटक्कै निदाउन सकिनन्‌ । रोहिणी जति छट्पटाए पनि समयलेआफनो गति लिई नै रहयो । भोलिपल्ट बिहान रोहिणी र प्रशन्नले नै एक-अर्कोलाई हेर्न र बोल्न सकेनन्‌ । कान्छीदिदीले साइतको टीकामाला लगाएरबिदाइ गरिन्‌ । एयरपोर्टमा रोहिणी जान सकिनन्‌ । केशब, पीताम्बरा र चन्द्रकान्तमात्र गए । केशवले प्रशन्नलाई बिदा गर्नुअरगाडि 'हामीले तपाईंलाई आफनैछोरा सम्झेका छौँ । हाम्रो विश्वासलाई नटुकयाउनुहोला । रोहिणीलाई तपाईंलेचिन्नुभएकै छ, त्यसैले सक्दो चांडो फोन गर्नुहोला' भन्त भुलैनन्‌ ।

प्रशन्नले पनि विश्वास नटुक्रयाउने, मन लगाएर पढ्ने, चाँड्धै फोन गर्नेकरा बताएर बिदा भए ।

ढोकाको घन्टी लागैपछि शालुले ढोका खोलिन्‌ र त्यो घन्टी लगाउनेलाईकेहीबेर हेरेर भनिन्‌, 'तिमी मोना होइनौँ ?'

मोनाले हो भन्ने सङ्केत गर्दै मुन्टो हल्लाइन्‌ । शालुले मोनालाई कोठामाडाकेर सोफामा बस्न आग्रह गर्दै भनिन्‌, 'बसन मोना, तिमी त ज्यादै ठूली पोभइछौ । पहिलाकै घरमा छौ कि अन्तै छौँ ?'

मोनाले गहभरि आँसु पार्दै भनिन्‌, 'दिदी आज नै त्यो घर छाडेर आएँ ।तपाईंले नै मेरो मर्म बुझिदिनुहुन्छ भनेर यहाँ छिरेकी हँ ? कान्छीदिदीलाई योसमाजले चरित्रहीन नै ठहन्याएछन्‌ नि होइन ? मेरी आमा त्यसै भन्धिन्‌ । मैरोमनले अफ्गै पनि भन्छ उनी त मायाको सागर हुन्‌, चरिहीन होइनन्‌ ।'

शालुले फिस्स हाँस्दै भनिन्‌, 'मौना तिमी र मजस्ता यो समाजमा कति नैजन्मन्छन्‌ र ? तिमी र म जस्ताको कुरा फेरि कसले ७0 ? तिमी असभ्यजँड्याहाकी छोरी म सभ्य जँड्याहाकी । पर्न त हामी दुवै जँड्ययाहाकी छोरी

पज्यौँ । फरक यति छ, मान्छेहरू तिम्रोअगाडि नै क्रा कादछन्‌ भने मेरोचाहिँपर्छाडि कुरा काट्छन्‌ । आखिर कुरा त कादछन्‌ नै । तिमीले किन घर छोड्यौत?'

मोनाले केहीबेर मौन रहेपछि रुँदै बोली फुटाइन्‌, 'दिदी मालिक्नी योसंसारमा हुनुहुन्न, उहाँ मारिनुभयो, त्यो पनि आफनै लोग्नेबाट ।'

शालुले आश्चर्य मान्दै भनिन्‌, 'मौना तिमी भ्रममा पस्यौ कि ! देख्दा तत्यस्तो पापीकैँ लाग्दैनथ्यो क ।'

“के भ्रममा हुनु नि दिदी, मैले भोलिपल्ट विहान आफनै आँखाले दुईटातकियामा रगत देखेकी हुँ । उसले अवश्य निदाएको बेलामा तकियाले थिचेरमारेको हनुपर्छ । मैले यो कुरा पुलिसलाई पनि भनेँ तर पुलिसले त ब्लडप्रेसरहाई भएर मरेको मुचुल्का तयार पासो ।'

'होइन मानैपर्ने कारणचाहिँ कै धियौ र !'

“के हुन्थ्यो र दिदी, बूढी मालिक्नीबाट त्यो यौनप्यासी सन्तुष्ट हुँदैनथ्यो ।मालिक्नीलाई मारेर क स्वतन्त्र हुन चाहन्थ्यो । उसको आँखा म पापितीमाथिथियो । क मलाई सम्पूर्ण सम्पत्ति दिन्छु भनेर बेलाबेलामा फकाउँथ्यो । मउसको कुरा एक कानबाट सुनेर अर्को कानवाट उडाइदिन्थे । मालिक्नी मेरोचरित्रले गर्दा मलाई असाध्यै माया गर्नुहुन्थ्यो । म पनि उहाँलाई असाध्यै मायागर्थेँ । त्यस घरमा गएको दुई-चार वर्ष त म त्यसको गिह्दै आँखाबाट बचे ।मालिक्नीसापको आमा मरेकोले उहाँ महाराजगन्ज माइत जानुभयो, त्यस रातत्यो अधर्मीले ज्वरो आएको निहुँ पारी मलाई तातो पानी लिएर आउनु भनीआफनौ कोठामा डाक्यौ । म डराउँदैडराउँदै कोठामा पसेँ । कोठामा पसेपछिहतारहतार ढोका पो लगायो ! मैले डरले चिच्याउँदै भनेँ, 'मलाई छोइस्‌ मात्रभने पनि तँलाई जिउँदै मारिदिन्छु ।'

मालिक भइखाको अच्युतले एक गिलास तातौपानी मैरो जिउमा छयाप्दैभन्यो, 'कत्तित कमारी केटीफ्रै गरेर नखरा पार्छै । म सिकारी भन्ने त तलाईथाहै छ होइन ? यो कोठाबाट एक पाइला मात्र सारिस्‌ भने तँलाई बन्दुकलेउडाइदिन्छु । तँलाई शिरदेखि पाउसम्म गहनाले पूर्छ भन्दा पनि मात लाग्योभाग्ने ?' भन्दै उसले मलाई झम्टन खोज्यो । मलाई पानीले पोलेको पनि यादभएन । मृत्युको त चिन्तै भएन । मैलै चिच्याउँदै 'मार्ने भए मार, म मर्छै तरमेरो मालिक्नीको विश्वास तोड्दिनँ' भन्दै ढोकामा पुगेर ढोका खोल्न लागेँ,उसले पछाडिबाट बन्दुकको नालले जोरले टाउकोमा हान्यो । म रन्थनिँदैभुइँमा ढलेँ । हातखुट्टा लुलो भयौ, उसले मेरो शरीरमाथि एक्लौटी जमायो रभन्यो, 'मौना तेरा लागि त सारा त्याग्न सक्छु । मोना आवेशमा जे गरे पनिनरिसा है । म जस्तो पाउँदा के चाहिन्छ त तँलाई ?' म धेरै वेरपछि घिसिँदै

आफनो कोठामा आएँ । त्यो रात छट्पटाउँदै बिताएँ । भोलिपल्ट मालिक्नीलेमाइतीबाट फोन गर्नुभएको थियो । आमा मरेको चौटमाथि अको चोट कित01 भनेर मन सम्हालेर करा गरेँ । आमा मरेको पाँच दिनको दिन मालिक्नी

दुव्लाएर घरभित्र मात्र के पस्नुभएको थियो । मैले चाहंदा-चाहँदै पनिआफूलाई बाँध्न सकिनछ्ु र रुन पुगेछु । मालिक्नीले मेरो आँसु पुर्छिदिँदै भन्नुभयो,“जै नहोस्‌ भन्ने सोचेकी थिएँ त्यही भएछ । त गरिबनीको उद्धार गर्छु भनेरल्याएकी त 'झन्‌... । यति भन्दै मालिक्नी पनि मसँगै रुन थाल्नुभयो । हामीदुवैजना धेरैबेर रोएपछि मालिक्नीले भन्नुस, , 'नानी नरो तँ मलाई छोडेरनजा । तँ मेरो खुसी हेर्न चाहन्छैस्‌ भने तैँले उहाँको रहर पुस्याइदै ।'

मैले अचम्म परेर मालिक्नीको मुख हेदै भनेँ, 'हजुरले के भन्नुभएको त्यस्तोम अब यहाँ बस्तिनँ मालिक्नीसाप बरु मागेर खान्छु तर... ।'

मालिक्नीलै मेरो कपाल मुसार्दै भन्नुभयो, 'हुन त तँलाई कुनै इमानदारकेटा खोजेर आफैँ कन्यादान दिन्छु भन्ठानेकी थिएँ । पुन: तेरो इमानदारितामाथिअर्को दाग लगायो यस पापीले । मैले मेरो स्वार्थका लागि मात्र होइन तेरालागि पनि भनेकी हुँ, तँ पनि कहाँ जान्छेस्‌ ? बाबुआमा तिनै हुन्‌ । महिना मर्नपाएको छैन पैसा लिन आउंछै । एक वचन नानी तँलाई अर्काको घरमा गाह्रैहोला भनेर कहिले सोधेकी छै, तँ नै भन्‌ त ? ममाथि पहाड दुद्दा पनिअसत्तीलाई प्यास नै ठूलो भयो । के गरौं पीडा सहने बानी तै परिसक्यो बा !'

मैले मालिक्नी सापलाई भनेँ, 'आजै अदालत जाउँ, म साँचो क्रा बताइदिन्छु,यस्तो पतीतसँग नबस्नोस्‌ ।'

मालिक्तीले तुरुक्क आँसु झार्दै भन्नुभयो, 'नानी, वाहा छ मलाई पनि,अपराध गर्नुभन्दा अपराध सहनु पाप हो । तर यो कानुन अन्धो छ बा ! हामीअदालतमा गयौं भने तेरो मालिक होइन तँ पो अपराधी हुन्छैस्‌ । फेरि प्रत्येकस्वास्वीमान्छेहरू आफनो स्वार्थको लागि मात्र कहाँ बाँचेका हुन्छन्‌ त ? कुनैस्वास्नीमान्छैले लोग्नेको अत्याचारको पराकाष्ठा नाघेपछि झिनो आफूनो स्वार्थहेरेर पन्छयो भने यो समाजका आड्गमाईले नै उसलाई वेश्या साबित गर्छन्‌ ।पाइतैपिच्छे काँडा विल्लयाउँछन्‌ । म आफना लागि मात्र बाँचेकी भए केही गर्नत सक्थैँ नै होला तर म कहिल्यै आफूता लागि बाँचनै बुझिस्‌ ? म एउटालेपीडा लुकाउँदा मेरा सम्पूर्ण आफन्तहरू खुसी हुन्छन्‌ भने पीडा गुङाउन ततैचैसभैँ लाग्छ । म मेरा आफन्तको आँखामा आँसु देख्न सक्दिनँ । मोना,देखिहालिस्‌, मेरा छोराछोरी अमेरिकामा कति खुसी छन्‌ । ' बुङवाबु हुनुहुन्छ ।मलाई माया गर्ने दाजुभाइ, दिदीबहिनीहरू छन्‌ । म ती सवैलाई कसरी चोटदिन सक्छु भन त : त्यसैले चुपचाप बगर भएर बाँचेकी छु । फेरि तैँले सोचिस्‌होला तेरो मालिकले यो चोट मलाई अहिले मात्र दिएका हुन्‌ । तँजस्ती सफाहृदय भएकी बच्ची त मैले पहिलोपल्ट नै देखेँ । यहाँ करिब आधा दर्जन जति

केटीहरू अहिलेसम्म बसै होला, ती प्रत्येकमा लालच थियो । उनीहरू आफनोवैसका उन्मादहरूलाई: थेग्न सक्दैनथे । तेरो मालिकको पैसामा र मायामालट्टिन्थे उनीहरू । कुन सड्का आफूनो आँख्चा छलेर प्यास मैद्थै«मेटाउँथे मैलेपत्तै पाउँदैनथेँ । जब मलाई नै सौताको व्यवहार गर्न थाल्दा पो वास्तविकताबुझथेँ । चुपचाप आँसु पिएर सबै सहनु नै श्रेय ठान्थेँ । मालिकबाट केपाउँदैनथै कुन्नि अलिक दिनको रमझमपछि अरू नै केटा टिप्थे, हिँड्थे । सबैलेछोडेपछि मालिक आक्कलझुक्कल मसंग आउँथे । भैगो यो कुरै छोडौं, तँ पापीहोइनस्‌ । कुनै राम्रो ओत लाग्ने ठाउँ नपाउन्जेल तँ यहाँबाट नजा ।' उहाँलेत्यसै भत्ती सम्झाउनुभयो ।

मैले पनि मालिक्नीको कुरा ठीकै ठानेँ । मालिक्नीलै बलात्कार हुनुको कारणपनि सोध्नुभयो । मैले सबै बताएँ । उहाँले टाउकोमा हेर्दै 'टाउको नै नफुटे पनिटाउकोमा पीप-रगत जमेको छ' भनेर मेडिकलमा लगी मेरो घाउ देखाउनुभयो ।नभन्दै डाक्टरले घाउ निचोदा एकमुठीभन्दा बढी पीप-टगत आयो । पीप-रगतनिचोरेपछि टाउको हलुको भयो । मालिक्नीले थाहा पाएर पनि केही थाहानपाएझैँ गरी मालिकलाई सम्पूर्ण आकाश स्वतन्त्रपूर्वक डड्त दितुभयो । मउसकी सिकारमा परिरहन्थेँ । मालिक्नी चुपचाप सहिरहनुहुन्थ्यो । मेरो रमालिक्नीको सम्बन्ध अझै गाडा बन्दै गयो । दिन बितेकै थियो । केही दिनअगाडिदिउँसोको तीन-चार जति बजेको हुँदो हो । मेरी आमा आएर मेरी सोझीमालिक्नीसँग हाँक दिँदै भतिछिन्‌- “मीनालाई यो घरबाट लगेर अन्तै राख्छु ।अन्त बढी पैसा दिन्छु भनेका छन्‌ ।' मालिक्नीले रिसको झोकमा भन्नुभएछ-“सक्छयौ भने मोनालाई अहिले लग, मलाई मोना चाहिँदैन ।' मालिक्नी र मेरी 'आमाचीचको क्रा सुनेर मालिक रिसाउँदै बाहिर निस्केछन्‌ ।

म कोठामा कै गलफती हुँदैछ भनेर पसेँ । आमा र मालिक्नीबीचको सबैकुरा बुझेँ । मैले रिस थाम्न सकिनँ । आमालाई कपाल भुत्ल्याएर घिसार्दै भनेँ-"तँ कृकर्ती मेरौ मोल राख्न आएकी : आइन्दा तँ यस घरमा छिरिस्‌ मात्र भनेकुकुर फुकाएर टोकाउँछु । जा छिटो निस्की- निस्किहाल ।' मालिक्नी मेरो हातरोक्न खोज्दै हुनुहुन्थ्यो । मेरौ आँखामा आफू बलात्कार हुँदाका क्षणहरू नाच्यो ।मैले मैरौ जिन्दगी बर्बाद गर्ने त्यही आमा नै हो भन्ठानेँ । ममा भूत सवारभयो । मेरो होस त्यतिबेला मात्र आयो जब मालिक्नीले मैरो गालामा दुईथप्पड मार्नुभयो र भन्नुभयो- 'मोना अव तँ जेलमा जाकिने भइस्‌ तेरी आमामरी । मैले यसो आँखा खोलेर आमातिर हेरेँ । आमा रुन पनि नसक्नै गरेरभुइँमा पछारिरहेकी रहिछिन्‌ । मैले उनलाई सकिनसकी सडकमा पुन्याएरदयाक्सी रोक्दै हातमा दुई सय रुपैयाँ दिएर भनेँ, 'आइन्दा तैँले यो घरमा पाइलाटेकिस्‌ भने यो घरबाट तेरो लास जान्छ, याद गर ।' आमा चु पनि बोल्ननसकी गइन्‌ । मैले त्यो दिन ठूलै पराक्रम गरेकी सम्झ । मालिक्नीले भन्नुभयो,“नानी तेरो रिस देखेर म छक्क परेँ । मैले तँलाई नपिटेको भए तैँले आमालाई

मा्नै थिइस्‌ । जे गरिस्‌ ठीक गरिस्‌ । अव तेरो महिनैपिच्छेको पैसाले सुनकैकेही सामान वनाइदिउंला, दुःख पर्दा काम लाग्छ । त्यही दिन मलाई सिक्री,औंठी र टप दिँदै भन्नुभयो, 'अपराध धेरै भएपछि ढुङ्गा पनि विस्फोट हुँदोरहेछ ।'

मैले भने, 'खोई त हजुर पनि विस्फोट भएको ?'

उहाँले मेरो गाला मुसादै भन्नुभयो, 'नानी तँ पनि धैरै कुरा जान्ने भइस्‌ । मआकाशमा गएपछि विस्फोट होउँला । तँ आज साह्रै थाकेकी छस्‌, म खानापक्राउँछु । तँलाई एकछिन नदेख्दा पनि म आत्तिन्छु तँ साबीचाहिँ बस्नुपर्छ नि !'

मैले हाँस्दै भने, 'खाना हजुरले पकाएको मालिकसापले थ्वाहा पाउनुभयोभने एउटानएउटा खोट लगाउनुहुन्छ । खाना म नै पकाउँछ । हजुर थपक्कबस्नोस्‌ । मलाई त दुखाइको पत्तै छैन ।' हामीले त्यो रात हाँसीखुसी सुख,दुःखका कुरा गयौँ । भोलिपल्ट बिहान हतारहतार दुईवटा रगत लागेकोतकिया फोहोर लिन आउनेलाई बोरामा हालेर दिएको देखेँ । म आँच्तिदै कोठामापुग । मेरी मालिक्नी सदाका लागि मलाई छोडेर निदाइसक्नुभएको रहेछ । मकेही बोक्न नसकी भुइँमा थ्याच्च बसेँ । त्यो पापीले कुटिल हाँसो हांस्दै भन्यो,“मोना हामीबीचको काँडा हट्यो । तँलाई थाहा छैन होला यो असत्तीनीलेतँलाई यहाँबाट पठाउने कुरा गर्दै थिई त्यसैले यसलाई सखाप पारेँ । अव यहाँतेरो र मेरी राज्य हुन्छ ।'

मैले जुरुक उठेर त्यसको कठालौमा समातेर थुक्दै भनेँ, 'युक्क पापी ! मयहाँ छु त केबल मालिक्नीले गर्दा छु । नत्र म उहिल्यै यो घरबाट निस्किसक्थैँ ।तैँले सोचिस्‌ होला मालिक्नीलाई हामीबीचको सम्बन्ध थाहा छैन । मालिक्तीलाईत प्रत्येक काम गर्नेहरूसँगको तेरो सम्बन्ध थाहा थियो । तँलाई हिँड्नका लागिसिङ्गै मूलबाटो छौड्ेर आंफू तरबारको धारमा हिँड्नुहुन्थ्यो । मेरी मालिक्नीकोहत्या गर्ने त्यो पाषी हातले मलाई छोइस्‌ माव भने पनि म आफनो हत्या आफैँगछ |

उसले चिच्याउँदै भन्यो, 'चुप लाग्‌ मोना, मैले तँलाई लैजा भनेको मेरैकानले सुनेको छु बुझिस्‌ ?'

मैले काप्दै भनेँ, 'मबाट घेरै पैसा असुल्ने सुर गरेपछि रिसले सक्छेस्‌ भनेमोनालाई लैजा भन्नुभएको हो अधर्मी । तैँले सोचिस्‌ होला आजसम्म तैँलेदिएकै पैसामा बसेकी छु । मेरी साहुनीले पैसा थपीथपी मेरी आमाको मुखमाफयाँकेर तेरो लागि मलाई यहाँ राख्दै आउनुभएको थियो । मालिक्नीको सोफझोपनकोफाइदा उठाएर पैसा बढाउन खोजेपछि मलाई लैजा मात्र के भन्नुभएको थियोतेरो कालो मतमा नाता शङ्का उठ्यो होइन : अनि निष्पाप मन भएकीसाहुनीलाई सिध्याइस्‌ । म तँलाई नङ्याएरै छोड्छु पापी नङ्स्याएरै ।' तरदिदी, मैरो कुरा स्वयम्‌ मालिक्नीका छोराछोरीले वास्ता गरेनन्‌, उल्टै भने,'छोटोलाई टाउकोमा चढाएपछि के-के भन्छन्‌ भन्छन्‌ । तँ हाम्रो खानदानी

परिवारमा तमासा खडा नगर । उनीहरूले मेरा मुख नै वन्द गरे । मेरीमालिक्नीले छोराछोरी र आफन्तका लागि गरेको त्यागको परिणाम आफनैआँखाले देखेँ । अमेरिकाबाट आएको छोरा जेनतेन किरिया बसे । छोरीहरूलेचाहिँ तीन दिनमै नुन खाए । मैले तेह्र दिन त्यहीँ वसेर नुन वारी आजैत्यहाँबाट निस्केर यहाँ आएँ । मालिक्नीका छोराबुहारी, छोरी सबै अव बाबुकोस्याहार गर्ने जिम्मा मोनाको हो भन्थे । मालिकले मालिक्नीको गुणहरू सम्झेरैहोला तेह्र दिनसम्म मलाई छुने आँट गरेन । म त्यसैले पनि तेह्र दिन त्यहाँअडैँ । आज म भोकै छु शालु दिदी भोकै...' मोना रोइन्‌ ।

मोनाको कुराले शालुको आँखाहरू पति रसाए । दुबै भान्सामा गए । शालुलेआफूलाई बेलुकाका लागि राखेको दाल, भात, तरकारी, अचार सवै तताएरदिइन्‌ ।

मोनाले खपाखप भात खाएर भनिन्‌, 'मैले बुझ यहाँ कोही काम गर्नेरहेनछन्‌ । त्यसैले तपाईंले आफना लागि बिहान नै बेलुकाका लागि भातपकाउन्ुहुँदोरहेछ ।'

'तिमीले ठीक नै सोच्यौ मोना, तिम्रो पेट त भरियो खानाले ?'

"आरियो दिदी म टन्नै भएँ । अव म कहाँ बस्ने दिदी : आमासँग त मर्नैपरेपनि जान्न' भन्दै रुत थालिन्‌ ।

शालुले कंहीबेर सोचेर भनिन्‌, 'मोना तिमीजस्ती बहादुर युवती पनि रुन्छन्‌ ?जीवन क्रममा सबैले क्नै न कुनै पीडाको सामना त गरेकै हँदारहेछन्‌ ।तिमीले र कान्छीदिदीले सानै उमेरमा कल्पनै गर्न नसक्ने पीडाको सामतागस्यौ । अहिले कान्छीदिदीको जिन्दगीमा केवल बहारैबहार छ । तिम्रो जीवनपनि हामी नरक हुन दिँदैनौं । चन्द्रकान्त दाइको भाइको व्यवहार ठीक चन्द्रकान्तदाइको जस्तै छ तर दाहिने गालाको पाटामा पूरै कालो धब्बा भएकोले उहाँतीस-बत्तीस वर्षको उमेरसम्म पनि अविवाहित हुनुहुन्छ । भाडाको टयाक्सीचलाउनुहुन्छ । डेराचाहिँ दिदीको घरभन्दा केही पर छ।'

मोनाले रुँदै भनिन्‌, 'मलाई माया मात्र भए पुग्छ । म रूप नै चाट्ने खालकीछैन दिदी ! मेरो पनि सबै यथार्थ बताइदिनुहोला ।'

'हुन्छ मोना, हामी सबै कुरा राख्छौं । आजलाई यहीँ बस म पनि एक्लै छु।भौलि बिहानसम्म सबै कुराको टुङ्गो लाग्छ । चन्द्रकान्त दाइको भाइकोनामचाहिँ रोमाकान्त हो ।'

मोना चुप लागिन्‌ । शालुले कान्छीदिदीलाई फोन गरेर सबै कुरा बताइन्‌ ।कान्छीदिदीले सल्लाह गरेर फोन गर्ने कुरा सुनाइन्‌ । शालु र मोना नै मोनाकोमालिक्नी गोमाको सम्झनामा हराइरहे । शालुलै केहीबेरपछि, मोनातिर हेर्दैभनिन्‌, 'तिम्री मालिक्नीको फौटौ छ मोना ? म ती देवीलाई हेर्न चाहन्छु ।'

मौनाले ब्याग खोलेर फोटो देखाउँदै भनिन्‌, 'यही हो मालिक्नी । जूनहाँसेजस्तै हुनुहुन्थ्यो । मोनाका आँखा पुनः भरिएर आए । शालुको आँखा पनिनरसाई छोडेन । दुवैले फोटो हेरेर धेरैबेर मौत रहे । मोनाले शालुको ममीपापाकहाँ जानुभएको भत्ती मौनतालाई तोडिन्‌ । शालुले काठमाडौँभत्रकै होटेललजमा बस्नै होला, पूरा थाहा छैन भनेर वास्तविकता ओकलिन्‌ । साँझझमक्कै पन्यौ, आकाशमा पूर्ण चन्द्र र ताराहरू पनि उदाए । मोना र शालुआ-आफ्नै सोचमा दुवैका थिए । शालुको आँखामा गोमाको तस्बिर नाचिरहेकोथियो । गोमाजस्ता नारीलाई कायर भन्ने कि आदर्श भन्ने शालु त्यही सोचमाडुबेकी थिइन्‌ । फोनमा आएको घन्टीले शालुको एकाग्रपन टुट्यो, फोन उठाउँदैभनिन्‌, 'अँ, भन्नोस्‌, ए सबैजना राजी भए । भोलि विहान सात बजे पशुपतिमाविवाह गर्ने सल्लाह भयो । हन्छ हामी सात बजे नै आउँछौँ भन्दै फोन राखिन्‌ ।मोनालाई पनि सबै भोलि सात बजे पशुपतिमा विवाह गर्न आउने कुरा सुनाइन्‌ ।मोना लाजले शर्माइन्‌ । शालुले लामो श्वास फेदै भनिन्‌, 'मोना समय अझै पनिछ, केही भन्छयौ भने भत । हन त तिमीले रोमाकान्तभन्दा धेरै सुन्दर र भर्खरकोयुबक पनि पाउन सक्छ्यौ, यो साँचो हो । हामीले चाहिँ तिमीलाई जीवनकोअन्तिम क्षणसम्म साथ दिने, तिमीलाई माया ढिने, गुणी युवक खोजेका हौँ ।रोमाकान्त दाइ भट्ट हेर्दा पटक्कै राम्रोचाहिँ हुनुहुन्न मोना ।'

“तपाईं त त्यसै मन पकाउनुहुन्छ । रूप र सम्पत्तिलाई ठूलो ठान्ने मए आजम यहाँ किन आउँथै ? माया भएपछि जस्तोसुकै कुरूप मान्छे पनि आफसेआफसुन्दर बन्दै जाने रहेछ । मालिक्नीसापकैँ करा गर्दा पनि त सबैले उहाँलाई दाँतउछिट्टेकी थसुल्ली भन्थे । तर मलाई उहाँजति राम्री कोही नै लाग्दैनथ्यो ।उहाँको प्रत्येक क्रियाकलाप मनपर्थ्यौ मलाई । उहाँको आँखा राम्रो, मुख राम,हिँडाइ राम्रो, बसाइ राम्रो, सबैका सबै राम्रो लाग्थ्यो ।' मोनाको कुरा गर्दागर्दैमुटु भक्कानिएर आयो, उनी चुप भइन्‌ ।

शालुले एकोहोरो मोनालाई हेरिन्‌ । गोमालाई सम्झिँदा शालुको मन पनिभरिएर आयो । आफनै पहिचान बिर्सेर अरूकै अस्तित्व बचाउन हरपल जलिरहेकीगोमाजस्ता नारीलाई पनि अकालमै चिरनिद्वामा पुग्नुपत्यो । हामीले त एउटागोमाको पीडा देख्यौ, एउटै गोमाको हत्या सुन्यौं । यौ समाजमा कति गोमाजस्ताविवश नारीहरू होलान्‌ । कसले तिनीहरूलाई आफनो अस्तित्वबोध गराउने ?गोमाजस्ता पढेलेखेको सभ्य समाजकी नारीले त त्यो दुर्गति भोग्नुपर्छ भनेअरूको के हालत होला :

'दिदी, मैले तपाईंलाई दुःख पुच्याएँ हगि ? तपाईँले त केही खानुभएकै छैन,भौक पनि लाग्यो होला, म केही बनाइदिन्छु । मालिक्नी वितेको तीन दिनसम्मत मैलै रात कसरी बित्यो, दिन कसरी बित्यो पत्तै पाइनँ । मान्छेलाई जति नैचोट परे पनि सम्हालिनुपर्ने रहेछ । मो तपाईं पनि पीर नगर्नोस्‌ ।'

शालुले मोनातिर फर्कदै भनिन्‌, “मैले तिमी आउनुअगाडि टन्न नास्तागरेकी थिएं, त्यसैले भोक पटक्कै छैन, तिमी केही खान्छयौ भने बनाक नत्रपर्दैन । हिंसक बाघहरूलै जस्तै गरी मान्छेले मान्छेको आलो रगत पिएको देख्दामन त दुख्ने रहेछ । तर, जीवन जिउनका लागि सवै भुल्नु पनि पर्दोरहेछ ।तिमीले टेक्ने घरातलमा चाहिँ अब रगतका छिर्कासम्म हुँदैनन्‌, गरिवसँग केहीसम्झौता गर्न भनेचाहिँ पर्ला !'

'दिदी पनि, मेरो कति चिन्ता गर्नुहुन्छ ! मेरो हातगोडा सद्दै छन्‌ । यो केकामका लागि ! मैरो पटक्कै पीर नगर्नोस्‌ । ल अव सुतौँ । बिहान चाँडै उठेरनुहाइघुवाई पनि गर्नु छ ।' दुबै सुते तर दुवैको आँखामा धेरै रात जाँदासम्मनिद्रादेवीले बास गरिनन्‌ ।

भोलिपल्ट शालु मोना पशुपतिमा पुगेको केहीबेरपछि नै केशब, पीताम्बरा,कान्छी, चन्द्रकान्त, रोमाकान्तलगायत अरू दस-बाह्रजना आए । कान्छीदिदीलेबुलहीमा लाउने कपडा पहिन्याएर गहना लगाउँदा त मोनाको रूप घप्पबल्लाजस्तै भयो । सबैले मोनाको रूपको तारिफ गरे । दुलहीको पहिरनमासबैसामु आएपछि रोमाकान्तलगायत सबैले मोनालाई हेरेको हँरै भए । रोमाकान्तलेकुनै क्षण कल्पनासम्म गरेका थिएनन्‌ । त्यो बलात्कृत मोना हीराको टुक्राजस्तैछिन्‌ । सबैसबैले घुणा गरेर फयाँकेको मसँग उनले कसरी सारा जिन्दगीबिताउलिन्‌ ? रोमाकान्त त्यस्तै सोचे । बाजेले अब पशुपतिको मन्दिरअगाडिजाँ दुवैले लाउने माला, औँठी, सिकी सबै ठिक्क पारी हिँड्नु भनेपछि सवैपशुपतिको मन्दिरअगाडि पुगे । बाजेले मन्तर पढेर रोमाकान्तले मोनालाईमाला पहिराउनु भनेर माला के पहिराउन लागेका थिए एउटा समाजसेवीभनाउँदी माथिमाथि साडी उचालेर आई । रोमाकान्तको हात उछिट्याउँदैचिच्याई, 'ए सबैजनाले यहाँ पैसाको लोभमा एउटी सुक्‌मारीकोबिबाह एउटा कुरूप अध गर्दैछन्‌ । यौ विवाह हामीले रोक्नुपर्छ ।महिलामाथिको अत्याचार हामीले सहनुहन्न ।' सवै मान्छेहरू हवारहवार्ती जम्माहुँदै भने, 'यो विवाह गराउनेलाई कारबाही गर्नैपर्छ ।' बरु हामी गछौँ त्योयुवतीसँग बिबाह भन्नेहरू पनि निस्के । रोमाकान्तलगायत सबैजना रातो-पीरो भएर हेरेको हेरै भए । समाजसेवीले मोनालाई अङ्गालो मार्दै भनिन्‌,“नानी ! तिमी यी पापीहरूको बहकाउमा नआक, तिमीले जोडा मित्नै केटापाउँछ्यौ, तिमीलाई ललाइफकाई गर्नेलाई जैलमा जाक्नुपर्छ ।'

मोनाले समाजसैवीको हात जोडले 'झट्कालेर रिसले आगो हुँदै चिच्याइन्‌,(तपाईँ के बोल्दै हुनुहुन्छ : बुझो न सुझो त्यसै मुखमा जे आयो त्यही बोल्नपाइन्छ ? यो मेरो प्रेमविवाह हो । तपाईंले उहाँको बाहिरी आकृति देख्नुभयो ।मैले उहाँको भित्री रूप देखेकी छु । आइन्दा उहाँको बारेमा एक शब्द बोल्नुभयोभने तपाईं नै जेल जानुहुन्छ । म तपाडँहरूजस्तालाई समाजको कलड्क भन्छु,बुझनुभो, कलङ्क... ।'दद ।

मोनाको शब्द सुनेपछि, वरिपरि 'झफुम्मिएकाहरूले समाजसेवी भनाउँदीलाईगाली गर्दै भने, 'ए दिदी, बुझ्दैनवुझी अर्कामाथि त्यसै हात हाल्ने हो?तँजस्ती ककर्नीको पछि लाग्दा हाम्रो पनि बेइज्जत भयो । तेरो मुखसुखफुटाइदिङँ ?' भन्दै समाजसेवीलाई हप्की र दप्की गरे ।

सबैको कुरा सुनेर कत्तिन आफूलाई समाजसेबी ठान्ने आइमाई लज्जितभई, केही बोल्न नसकी कुलेलम ठोकी । अनि आफनो रूपवान्‌ लोग्नेलेनजिकैको बहिनी पर्नेलाई भगाएर लगेको तेह्र वर्ष वितेको कुरा सम्झेर तुरुक्कआँसु खसाती । ॥

यता आिगाकी दारा सुको करा सुनेर पुरेतबाजे, रोमाकान्तदेखि लिएर सबैको मन हर्षितभयो । बाजेले स्यावास दिँदै विवाहको सानोतिनो रीति पुच्याए ।विवाह सकिएपछि सबैजना केशवकै घरमा जम्मा भए । कैशवको घरमा करिबसयजना जतिको लागि भोज तयार थियो । भोजमा केशवको धेरै नजिककालाई,कान्छीका धेरै नजिकलाई मात्र बोलाइएको थियो । मोना र रोमाकान्तले नैआफूलाई संसारका सबैभन्दा भाग्यमाती नारीपुरुष सम्झैका थिए । सबैलेमोनालाई उपहार दिनुको साथै सुखी वैवाहिक जीवनको कामना पनि गरे ।चार बजेतिर सम्पूर्ण आफन्तहरू भोज खाएर गइसकेपछि शालुलगापतकान्छीदिदीले मोना र रोमाकान्तलाई राम्रोसँग जीवन काटन्‌ भनी डेरामाछोडेर आफनो घर आए ।

मङ्सिरको छोटो दिन, छ बजे नै झमक्क साँझ पस्यो । रोमाकान्तले दूधतताएर ल्याई मोनालाई दिँदै भने, 'मोना दूध पेक, अघि तिमीले धेरै खानेकुराखाएकी छैनौ, भोक पनि लाग्यो होला, अरू केही खानेकुरा वनाड कि !'

मोनाले मधुर स्वरमा भनिन्‌, 'भौक लागेको छैन । खासै दूध पनि खाने मनथिएन, तपाईंले भनेपछि, यतिचाहिँ खान्छु ।'

रोमाकान्तले मोनानजिक बस्दै भने, 'मोना तिमी त फूलजस्तै रहिछौँ ।पशुपतिमा त्यो आइमाईले अनुमान गरेको कुरा पनि ठीकै हो । मजस्तोसँगसिङ्गै जीवन काट्न सक्छयौ त !'

मोनाले जवाफ फर्काइन्‌, 'मेरो उमेर मात्र सानो हो । मैले सुखदुःखका सबैपाटाहरू राम्रोसँग बुझेकी छु । शालु दिदी र कान्छीदिदीले मेरो मायाले गर्दा नैतपाईंलाई नै रोज्नुभएको हो । मैले तपाईंलाई पाउनु मेरो पनि ठूलो सौभाग्यहो।'

रोमाकान्तले मोनालाई हेर्दै भने, 'मोना तिमीले मेरो मन नै हलुको पान्यौ ।म सधैँ भगवानलाई किन यस्तो रूप दिड्स्‌ भन्दै गाली गर्थे । आज मैले बुझेँ,तिमीसँग भेट गराउनकँ लागि यस्तो रूप दिएका रहेछन्‌ । धन्य छ भगवानलाई ।मोना म तिम्रो बिशाल हृदयमा कहिल्यै चोट पुन्याउने छैन ।' मोना चुपचाप

लागिन्‌ । रात ढस्किसकेकोले दुवै ओछ्यानमा गई भविष्यको मीठामीठा कुरागरे । रोमाकान्तले मौनालाई मामाले सुम्सुम्याए, मायाका चुम्वनहरू वर्षाए ।मोना र रोमाकान्त नै एक-अर्कालाई भुलेर एक-अर्काको अङ्गालोमा हराइरहे,बस्‌ हराइरहे... ।

'आज यति रमाइलो क्षणमा पनि तिमीलाई कोठै प्यारो भयो होइन ! केसोचेर बसेकी : दिदी हिँड न बाहिर ।'

शालुले सुजनको हात मुसादै भनिन्‌, 'सुजन यतिखेर भने म तिम्रै भविष्यकोबारेमा सोचिरहेछु । म पनि चाँडै होस्टेल जाँदैछु । तिमी घर आयौँ । तिमीमासाँचो र झुटो बुझने बेला पनि छैन । दिदी भन्नुहुन्थ्यो- फिरोजलाई गुहेखाल्डोमा धकेल्ने फिरोजकै बाबुआमा हुन्‌ रै । आजकाल फिरोजका बाबुआमाछोरो बिग्रिएको पश्चात्तापले जल्दैछन्‌ रे ।'

“शालु के भन्न खोजेकी तिमीले ? बल्ल कँदमुक्त भएर आएको छु। मैलेअहिले नैं जीवनको वारेमा सोच्न थालेँ भने म कहिले हाँसौँ तिमी नै भन त ?तिमी घरमै वस्यौ, ममी, पापा र कान्छीदिदीको मायामा चुर्लुम्म डब्यौ । मैलेत खुसी के हो बुझनै पाइनँ ।'

शालु भाइलाई जीवन के हौ भनेर सम्झाउन मात्र के लागेकी थिइन्‌उर्मिलाले ढोका खोल्दै चिच्याइन्‌, 'शालु यो रमझममा पनि भाइलाई कोठाभित्रराखेर के कुराले कान भर्दैछयौ हँ ? तिमी त हामीसँग भएर पनि कहिल्यै हामीहुन सकिनी । सुजनको हामीप्रतिको मायाचाहिँ नखोस ।'

डीपकले उर्मिलाको कुरामा सही थप्दै ढोकाबाटै भने, 'शालु, उर्मी जेभन्दैछिन्‌ ढीक भन्दैछिन्‌ । अरूका छोराछोरी वाबुआमासँग टाँस्सिएर हिँडेकोदेख्दा पनि हामीलाई त्यसै गर्न रहर लाग्थ्यो । तिमीले हाम्रो त्यो रहर कहिल्यैपूरा गरिनौ । सुतालाई तिमीले हामीबाट टाढा राख्न नखोज । तिमीलाईडाक्टर पढाउन पैसा लगानी गरेजस्तै हामी सृजनलाई पनि पैसा लगानी गरेरठूलै मान्छे बनाउँछौँ । तिमीले चिन्तै नगर ।'

बाबुआमाको कुराले शालुलाई कताकता नरमाइलो त लाग्यो नै शालु केहीबोल्न नसकी चुप भइन्‌ ।

काकाकी छोरी प्रकृत्तिले भनिन, 'शालु दिदी, ढोका खोलिस्थो त म हजुरलाईके दिन्छु।'शालुले ढोका खौल्दै भनिन्‌, 'के दिने नानु !'

प्रकृतिले वालउपन्यास नीलकमल शालुतिर बढाउँदै भनिन्‌, 'हजुरलाईकथा, उपन्यास धेरै मनपर्छ भनेर यो उपन्यास हजुरलाई ल्याइदिएकी छु। योहेरिस्यो भने हजुर त रोइसिन्छ बाचै ! मेरा धैरै साथीहरू रोए रे म पनि रोएँ ।'

शालुले प्रकृतिको गालामा निमोट्दै भनिन्‌, 'धन्यवाद ! मेरी गुडियालाई मपनि बोर भएर बसेकी थिएँ, साइतमै किताब ल्याइदिडछौ हुन्छ म किताबपढ्छु, तिमी जाक ।'

१२-१३ वर्षकी प्रकृति हाँस्दै गइन्‌ । शालु किताबमा के रहेछ भनेर हेर्नथालिन्‌ । शालुलाई नीलकमल पढेपछि समय गएको त पत्तै भएन । पुनःसुजनले ढोका खोलेपछि पो झसङ्ग भइन्‌, सुजनले शालुतिर हेदैं बडो नम्रस्वरमा भने, 'दिदी बिन्ती, आज मेरो चुकाका लागि डान्स गरिदेक, म तिमीलेजे भने पनि मान्छु ।' त्यो फिरोजले मैले डान्स गरेको देखेर मरिमरी हाँस्दैभन्यो, हेर यो फुच्चे, भ्यागुतो उफ्रेझैँ उफ्रेको, यस्तालाई पनि डान्स गर्ने सोखहा..हा... । कसँगै बसेका चार-पाँच युवतीले पनि मेरो खिल्ली उडाउँदै हांसे ।'शालुले उत्तर दिन नपाउँदै सुजनले शालुलाई तान्दै भने, 'तिमीले आज डान्सगरिनौ भनै म तिमीसँग. कहिल्तै पनि बोल्दिनँ ।' शालुलाई भाइसँग पार्टीमाजान कर नै लाग्यो । सुजनले क्यासेटको चक्का फेर्दै भने, 'अब मेरी दिदीलेडान्स गर्छिन्‌ ।'

सुजनको क्रा सुनेर-सबैले बप्पडी पिट्दै हाँसे । फिरोजले जबर्जस्ती हाँसोरोकेर भन्यो, 'भ्यागुता-भ्यागुती एकैचोटि उफ्रिने कि छुट्टाछुट्टै उफ्रिने हँ ?'

युवतीहरूले कुरा थपे, “गेटअप त हेरन, पहाडबाट बल्ल ओलेंकी जस्तीछ । यो सुजनले बनाएकोचाहिँ दिदी होला ।'

फिरोजले युवतीहरूको गालामा म्वाइँ खाँदै भन्यो, 'ओ परीहरू, वतचरीलाईउडाएर वनैमा पुन्याइदेऔ । कस्ताकस्ता कहाँ गए मुसाको छाउरा दरबार,यस्तीले डान्स गर्ने रे, डान्स कुन चराको नाम हो थाहा छ ? झयाउँकिरीलाई ?'

'्हा...हा... झयाउँकिरी' भन्दै युवतीहरू खित्का छाडेर हाँस्दा पनि शालुचुप नै लागेको देखेर सुजनलाई साह्रो रिस उड्यो । सुजनले शालुलाई मनपर्नेगीतको क्यासेट बजाएपछि शालु डान्स गर्न थालिन्‌ । शालुले डान्स गरेको

देखेपछि बरिपरि तितरबितर भएका मान्छेहरू एकत्रित भए । पार्टीको माहोल नैअर्कै भयौ । फिरोज र उसका आसेपासेहरू हेरेको हेरै भए । शालुले डान्सगरिसकेपछि सबै वान्समोर 'वान्समोर' भन्दै चिच्याउन थाले । शालुले गीतगाउँछु भनेर आनन्द कार्कीले गाएको 'यो कस्तो नियति, यो कस्तो जलन'बोलको गीत गाउन थालेपछि सबैले विनको धुनमा सर्प लट्टिएकैँ लट्टिएर गीतसुने । गीत सिद्धिसकेपछि सबैले शालुको डान्स र स्वरकै तारिफ गरे । सुजनहर्षले फुरुङ्ग भएर आफनो साथीहरूलाई शालुसँग परिचय गराए । फिरोजलेयुवतीको अङ्गालो छोडेर शालुसाम्‌ आई 'शालुजी, मलाई माफ गर्नोस्‌, मैलेजै भने केही तशोची भनेँ, आउनौस्‌ तपाईँ र म डान्स गरौं' भन्दै फिरोजलेहात शालुतिर बढायो ।

शालुले पर हट्दै उत्तर दिइन्‌, हेर्नोस्‌, आज मैले मेरो भाइको खुसीका लागिमात्र डान्स गरैकी हुँ । म पेसेवर डान्सर होइन ।' यति भन्दै शालु पार्टीकोमाहोलबाट बाहिरिइन्‌ । सुजनले मनमनै भने, “साले फिरोज, तेरो घमण्ड बल्लचकनाचुर भयो । हामीलाई भ्यागुता-भ्यागुती भन्थिस्‌ अव के भन्दोरहेछस्‌ भन्‌मोरा !'

फिरोज नजिकै रहेको बेन्चमा बस्यो र सोच्यो, 'आजसम्म मैले मेरो एकइसारामा नै मप्रति भुतुक्क हुनै युवतीहरू भेटेको थिएँ । कति त मसँग बोल्नपाउनु पनि आफनो सौभाग्य सम्झिन्ये । यसले मेरो रूप देखिन होला, त्यसैलेमसँग डान्स गर्न इन्कार गरी । केक काट्ने बेलामा त अबश्य आउँछै नै होला,म जसरी भए पनि त्यसलाई मेरो रूप हेर्न बाध्य गराउँछ । मेरो रूप देखेपछि,चित खान्छे । मान्छे जे-जस्तो हौस्‌, त्यसको स्वरलाई र त्यसको डान्सलाईचाहिँ मान्नैपर्छ बा ! मलाई एक नजर देखेपछि मैन पस्लेझैँ परिलिन्छे त्यो । अनिमैले त्यसलाई के गर्नुपर्छ जानेको छु । यति धेरै तड्पाउँछु कि तड्पीतड्पी मर्छै,त्यो । मचाहिँ नयाँनयाँ फूलहरूमा रमाइरहन्छु ॥:004 एक-दुई वचन बोलेर प्रेमकोनाटकचाहिँ गर्नैपर्छ ।' यस्तै कुराहरू मनमा थियो । युवतीहरूलेयथार्थ बोध गराए- 'फिरोज हेर कति गीतहरू खेर गइसक्यो उठ डान्स गरौँ ।नपत्याउने खोलाले वगाउँछ भन्थे ठीक रहेछ । भ्यागुतीले डान्स त कमालकैगरी, फेरि गीत पनि राम्रै गाई ।' फिरोजले उठेर बुगतीहरुलाई अङ्गालोमाबेबै भन्यो, 'अब केही दिनका लागि त्यो पनि यसरी र अङ्गालोमा बेरिन्छै । मउसलाई तिमीहरूको जस्तै पहिरन लगाउन बाध्य गराउँछु । तिमीहरूकोजस्तो पहिरन र तिमीहरूको जस्तो शृङ्गगारमा सुहाउँदै देखिएली, होइन त ?'

'नाइँ फिरोज, नाइँ हामी तिमीलाई केही दिनका लागि पनि छोड्न सक्दैनौं,पाँचैजना युवतीले एकै स्वरमा भने ।

फिरोजले भेटघाटको समय फरक पार्ने तर तिमीहरूलाई नछौड्ने भनीवचन दियो । त्यसपछि युवतीहरू ढुक्क भए । पुनः केहीबेर डान्स चल्यो । केक

काट्ने बेलामा सबै एकब्रित भए । शालु केकमा गाड्ने मैनबत्ती र चक्क्‌ लिएरहल्का गुलाफी कुर्ता-सलवारमा आइन्‌ । फिरोजले मनमनै सङ्कल्प गर्दै भन्यो,'तेरो यौ कूर्ता-सलवार चार दिनमा उतार्छँ म ।' केक काटने काम पनि सुरुभयो । दीपक र उमिंलाले सुजनको हात समाते, सुजनले केक काटै । बाबुआमालेसुजनलाई केक खुबाएपछि सबैले ताली बजाए । सुजनले बाबुआमा र दिदीलाईकेक खुवाएपछि, कमशः सबैलाई केक बाँड्न सुरु गरै । शालुले कैक काटनमासहयोग गरिन्‌ । फिरोज भने कसरी शालुलाई आफनो रूप देखाउने भन्नैघुनमा थियो । फिरोजले गिफट दिँदा शालुको प्रशंसा गर्दै भन्यो, 'मलाईतपाईंको डान्स र गीत नै साह्रै मत्त प्यो ।' शालुले मुसुक्क हाँस्दै जबाफदिइन्‌, 'धन्यवाद !'

फिरोजले शिर झुकाएरै भन्यो, 'मलाई माफ त दिनुहुन्छ हैन ?'

'तपाईंले जे देख्नुभयो त्यही मन्ुस्ी भयौ । मान्छैले आँखाले देखेको कुरा भन्नैन हो । माफ मान्नुपर्ने कुनै कारण नै छैन ।' फिरोज कुरा बढाउन चाहन्थ्यो ।शालुले फिरोजको अनुहारतिर हेर्दै भनिन्‌, 'कृपया पछि कुरा गर्नुहोला, अहिलेलाईम काममा व्यस्त छु।'

फिरोज अँध्यारो मुख लगाएर त्यहाँबाट हट्यो । उसले चित खायो, आफनोसुन्दर अनुहार र सुन्दर जिउडाल देख्दा पनि शालुले कुनै प्रतिक्रिया नजनाएकोदेख्दा । सुजन भनै मनमनै फिरौजको आकृति देखेर रमाउँदै सोचिरहेका थिए,“सँ म जस्तो कोही छैन भनेर घमण्ड गर्थिस्‌ । देखिस्‌ तँ जस्तालाई मेरीदिदीले कसरी आफूबाट टाढा भगाइन्‌ । अब त तेरो सेखी फप्यो होला नि !तैँले मेरी दिदीलाई अरू जस्तै तेरो रूप देख्नेबित्तिकै लट्टिने भन्ठानेको थिइस्‌होला, देखिस्‌ हैन ? मेरी दिदीको व्यवहार मुल्ला फिरोजे ।

फिरोजले रिसाएको स्वरमा भन्यौ, 'चुप लाग, कति दिन यो फिरोजेकोअगाडि चुरीफुरी देखाउँदिरहिछे हेरौँला नि । आमाबाबुको ताल त्यही हो । नशालागेपछि पेटिकोट खुस्केको पनि पत्ता हुँदैन, छोरी भने मै हँ भन्छे । म त्यसलाईकाँच्चै चपाउन पाए पनि चपाइदिन्थेँ ।'

'जाकैँ आज तपाईंलाई धेरै पीर परेको छ। अफिमको नशामा रमाङैँ ।अफिम त छ होइन ? तपाईँको घरको खाली कोठामा मान्छे आए कि आएनन्‌नत्र अस्तिझैँ त्यहीँ बसौंला ।

फिरोजले दाह्रा किटदै भन्यो, 'प्लिज मलाई एकछिन एकान्तमा छौडिदैक ।म त्यसलाई पासोमा पारेर बजार्ने उपाय सोच्छु । बजार्न पनि यसरी बजार्छु किठहरै पार्छु राँडलाई । हेरन हाँसेको कट हाँसेजस्तो, मुख हेरन राँडको हकिचिलको

जस्तो, अझ मै हुँ भन्छे । हेरन भनेकी पेसेवर डान्सर होइन । मैले त्यसलाईपेसेवर डान्सर बनाइन भने त मेरो नाम पनि फिरोज होइन ।'

'फिरोज तिमी पनि के एउटै धुनमा लागेको हँ ? आफूलाई सम्हाल ।तिमीले जति पिए पनि तिम्रो नशा बन्न हामी तयार छौँ । भूल त्यसलाई, किडान्स गरौं कि गएर अफिममा 'फुलौं । कि रक्सीमै झुलौं, रक्सी पनि आउँदैछ,' युवतीहरूले फिरोजलाई सम्झाए । फिरोज भने शालुलाई हेर्दै दाह्रा किटिरहेकैथियौ । सबैलाई केक बाँडेपछि शालु केही खानेकुरा र एक ग्लास फेन्टा लिएरघरभित्र पसिन्‌ । फिरौजले शालुको सबै क्रियाकलाप नियालिरहेको थियो । करक्सी पिउँदै शालु वाहिर आउने प्रतीक्षामा थियो । तर, शालु सबैले डिनरखाइवरी गाइसम्दा पनि निस्किनन्‌ । उता शालु भने फेन्टा, आलुचिप्स आदिखाई पढ्न बाँकी रहेको बालउपन्यास नीलकमल पढ्दापढ्दै निदाइन्‌ । प्राय:सबै पाहना गइसकेपछि फिरोज नशामा लह्विँदै कार चलाएर घर पुग्यो । छोरासुधने आश नै मारिसकेका गंगा र रमणले छोरा आएको चाल पाए पनि चालनै नपाएफैँ गरी सुते । फिरोजले शालुको अपमान विर्सिन अफिम पियो, तरअहँ अफिमको नशामा पनि शालुलाई भुल्न सकेन । अझै अफिम पियो र मुडालडेकैँ लड्यो । भोलिपल्ट बिहान होसमा आएपछि पनि फिरोजले शालुलेआफनो वास्ता नगरेको सम्झयो । फिरोजलाई शालुको कुराले साट्दै चोटपर्नुको कारण थियौ, 'क जीवनमा पहिलोपल्ट नै कुनै साधारणरूपकी युवतीबाटअपमानित भएको थियो । ज्यादै सुन्दरी युवतीहरूलाई आफनौ इसारामा नचाएकोफिरोजलाई शालुको अपमात सहय भएन । गंगाले फिरोजतिर दूध बढाउँदैभनिन्‌, " तिमीले अब राति कहीँ जाँदा कार लिएरचाहिँ नजानू, वरुट्याक्सी चढे जानू । हिजो अगाडिको हेडलाइट फुटेछ । कार केही कुच्चिएकोपनि छ । तिम्रो प्रियसीहरूको ब्याग, पर्स, मोबाइल भने कारभित्र रहेछन्‌ ।तिमी होसमा नभए पनि तिम्रा मायालुहरू हिजो होसमा रहेछन्‌ र दुर्घटना हुनपाएन होला होइन !'

आमाको बोलीले फिरोज झसङ्ग भएर सम्झयो- मैले त नशामा 'झुल्दैगरेका ती युवतीहरूलाई त्यहीँ छोडेर आएँछु । उफ ! मलाई के भएको होला,कसरी डेरामा पुगे होलान्‌ उनीहरू भनी तुरुन्तै फोन गरेर बुझ्यो । दीपककोड्राइभरले नै डेरामा पन्याइदिएको थाहा पायो । फिरोजको मस्तिष्कबाट शालुअफै नहटेकोले आमासँग शालुको बारेमा सोध्यो ।

गांगालै लामो श्वास फेर्दै भनिन्‌, 'ए उर्मिलाकी छौरी शालुको कुरा गरेकोतिमीले, कहाँ शालु कहाँ तिमीहरू, उनको कूरै नगर । तिमीले अरूहरू मुबतीहरूजस्तै सम्झेका होलाक शालुलाई, उनले बुझेकी छिन्‌ हीरालाई कीराले पनिबिगार्छ भन्ने कुरा । हामीले तिमीलाई जातीनजानी बिगान्यौँ । उर्मिला रदीपकको लहैलहैमा लागेकी भए शालुको पनि तिम्रै हाल हुन्थ्यो होला । उनकै

'मेरो गोरुको वाह्रै टक्का' भन्ने स्वभावको फिरोज आमाको कुरा सुनेरओइलाएको फूलझैँ भयो । सेट भन्दै मुडकीले भुइँमा हान्यो । जतिजति शालुकोसम्झनामा गहिरिँदै गयो, उत्तिउति शालुको हिजो बोलेका सबै शव्दहरू मीठोलाग्यो । शालुको आँखा-नाक-मुख-जीउडाल सबै सम्झयो । शालुको सबैचिज सुन्दर लाग्न थाल्यो फिरौजलाई । फिरोज जुरुक्क उठेर आमासामु पुग्दैशालुको करा कोट्याउन चाहयो । गंगाले फिरोजको कुराको आशय बुझेरभनिन्‌, 'फिरोज, तिमी ध्रर्तीमा बसेर चन्द्रमा छुने आँट नगर । शालुजस्तानारीहरू रूपलाई र घनलाई भन्दा चरित्रलाई हेर्छन्‌ । तिमी त शालुको आँखामापतिङ्गर नै हौँ । त्यो कुरा तिमीले हिजो नै विचार गन्यौ होला । शालुको सपनादेख्न छोड, हातमुख धोएर खाना खान आफ ।'

फिरोजलाई आमाको कुरा बेठीक लागेन तर शालुलाई भुल्न पनि सकेन ।सोच्यो 'म शालुलाई पाउन जे पनि गर्न तयार छु ।'

फिरोजले महिनौं-महिनासम्म शालुको पिछा गर्दा पनि शालुले कुनै प्रतिक्रियादेखाइनन्‌ । घरपरिवारका मान्छेहरू र फिरोजका सुन्दरीहरू फिरोजमा एक्कासिआएको परिवर्तन देखेर आश्चर्यमा पर्नु स्वाभाविकै थियो । फिरोजका सुन्दरीहरूलेफिरोजलाई लाख सम्झाएर पहिलेकै बाटोमा आउन आग्रह गरे तर अहँफिरोजले सुन्दरीहरूको क्रा पटक्कै टेरेन । उल्टै सुन्दरीहरूलाई आफनोसामुनपर्नु भनी कडा चेतावनी दियौ । फिरोजका सुन्दरीहरू अर्कै बाटो मोड्नबाध्य भए । गंगा र रमण फिरोज एउटा खाल्डोबाट उत्रेर अर्को खाल्डोमापसेकोमा चिन्तित नै थिए । फिरोज शालुलाई नपाए आफू नबाँच्ने भनीअन्तिम 7000 थियौ । त्यसैले क एकदिन आँट गरेर शालुको सामुपुग्यो र हात भन्यो, 'शालु, मलाई एकपल्ट सुधिने मौका देक। मतिमीबिना बाँच्न सक्दिनँ । म तिमीले जै भन्छयौ त्यही मान्छु ।'

शालुले सम्झाइन्‌, 'हेनौंस्‌ फिरोजजी तपाईंजस्तो होनहार व्यक्ति बिग्रिएकोदेख्दा मलाई पन्ति पीर अवश्य लागेको थियो । तपाईं सृन्दर र सम्पन्न हुनुहुन्छ ।तपाइँले मजस्ता सयौँ युवती पाउनुहुन्छ । तपाईं कूनै आदर्श युवतीसँग विवाहगर्नोस्‌ । मलाईचाहिँ अहङ्कारी भन्नोस्‌ या जे भन्नोस्‌ । म प्रेम शब्दसंग नैघृणा गर्छु । तपाईँ लाख कोसिस गर्नोस्‌ एक हातले ताली चज्दैन । बिन्ती,आइन्दा प्रेम भन्नै शव्द मैरोसामु बिर्सेर पनि नओकल्नुहोला' भन्दै रिसाउँदैशालु आफनो घरतिर आइन्‌ । फिरोज हेरेको हेरै भयो । आँखाबाट बलिन्द्रधाराआँस्‌ झार्दै घाइते सिंहझैं भई घर आयो । आफू बिग्रिनुको जिम्मेवार स्वयम्‌आफैँलाई नै ठहस्यायौ । बाँकी जिन्दगी कसरी काट्ने सोच्नै सकेन । फिरोजखानु न खुदनु इन्तु न चिन्तु प्यो । गंगा एकपल्ट शालुलाई सम्झाउने निर्णयलिँदै शालुको घरमा पुगिन्‌ । शालुले गंगालाई बैठकमा वस्न आग्रह गर्दै भनिन्‌,"हजुरले यसो फोन गरेर आइस्या भए हुन्थ्यो । ममीपापा होइसिन्त ।'

गंगाले भरिएको आँखालाई ओमभातौ पार्दै भनिन्‌, 'म तिमीलाई नै एउटाबिन्ती गरौं भनेर आएकी हँ । के गरौं म छोराको मायाले अलि स्वार्थी भएँ ।फिरौज नशा, सुन्दरी सवैलाई छोडेर तिम्रो मायामा तड्पिन थालेको छ, । थुप्रैदिन भयो उसले एक गेडा अन्त पनि निलेको छैन । नानी ! त्यो हाम्रो एकमात्रटेक्ने वैशाखी हामीलाई दान देक । नफुली नै ओइलिसकेको फिरोज पुनः फुल्नैरहर बटुल्दै छ । साँच्चै भन्दा यहाँ आउने आँट त थिएन । फिरोजको बाबुलेपनि एकपल्ट शालुसँग फिरीजको जीवन माग भनेर पठाउनुभयो, त्यसैलेआउन बाध्य भएँ" भन्दै गंगा रुन पौ थालिन्‌ ।

शालु अलमल्ल परिन्‌ र मनमनै सोचिन्‌, 'त्यो डालीडाली चहार्ने भमरामलाई चार-पाँच वर्ष पर्खिन अवश्य सक्दै-सक्दैन । मेरो सानो झूटले गर्दायिनीहरू खुसी हुन्छन्‌ भने झुट बौल्नु कुनै अपराध हुँदैन भन्ने सम्झी भनित,'आन्डी नरोइस्यो, यदि फिरोज मलाई साँच्चै माया गर्छन्‌ भने म डाक्टर पढेरआउँदा उनले पढ्दापढ्दै छाडेको इन्जिनियर पूरा गर्नुपर्छ भनिदिसैला । अर्कोकरा प्रेममा छोइछाई, ख्यालठट्टा, भेटघाट मलाई मन नपर्ने कुराहरू हुन्‌, त्योपनि भनिदिसेला ।'

गंगाले खुसी हुँदै भनिन्‌, 'नानी ! म तिम्रो यो गुन कहिन्यै भुल्ने छैन ।मलाई जहाँसम्म लाग्छ फिरोजले तिम्रा सारा सर्त मान्नेछन्‌ । अन मेरो घरपनि स्वर्ग हुन्छ । नानी, सबैजना खुच्चिङ भन्दै थप्पडी मार्थे । अब मैले पनिशिर ठाडो गरेर हेर्न पाउने भएँ । सायद तिम्रो जन्म नभएको भए हामी जिउँदैगर्ने थियौं । म तिमीलाई सधैँ पूजा गर्छु शालु सघैँ पूजा... ।'

हजुरले मलाई त्यति माथि नउटाइस्यो । फिरोज केही गरी राम्रो हुनुभयोभने मात्र मलाई धन्यवाद दिसेला । म पर्सि नै होस्टेल जाँदैछु, किताबहरू अफ्ैकिन्नु नै छ । हजुर आएर मात्र म रोक्किएकी हुँ ।'

गंगाले चिया पिउँदै भनिन्‌, 'चिया ल्याइहाल्यौ, चिया पिएर संगै निस्कौंलाहुन्न ?' शालु स्वीकृतिसूचक मुन्टो हल्लाएर कपडा लाउन गइन्‌ । कपडालाएपछि गंगा र शालु नै घरबाट निस्के । गंगा खुसीले फुरुङ्ग हुँदै घरतिरलागिन्‌ भने शालु पुस्तक पसलतर्फ लागिन्‌ । किताव किनेर घर फर्केको केहीक्षणमै फोन आयो, शालुले फोन उठाइन्‌, फोन फिरोजकै थियो । फिरोजलेबडो हर्षित स्वरमा 'आफू पढ्नै र सात जन्म पनि तिमीलाई कूर्न सक्छु शालु'भन्यो । आफनो ममीपापा र आफू नै खुसीले रमाइरहेको कुरा बतायो । शालुलेआफू पनि खुसी छु भनी पुनः अर्को झूट बोलेर फोन राखिदिइन्‌ । फोनराखेपछि मतमत्तै सोचिन्‌, मैले जे गरें ढीक गरेँ, सर्प पति मर्ने लट्ठी पतिनभाँच्चिने । जवानीकै माया गर्ने त्यो निच प्यासीले पनि प्रेम गर्ने रे । उफ !प्रेम शब्दलाई फिरोजजस्ताले ज्यादै सस्तो बनाइदिए । सुजन आजसम्म पनिफर्केनन्‌ । उन्ती बिग्रिए भनै म कसरी बाचौँला ? ममीपापाको भित्री मनशायसुजनलाई आफनो रङ्गीचङ्घगी दुनियाँसँग घुलमिल गराउनु हो । उनीहरूसोच्छन्‌ पैसाले छोरालाई ठूलो मान्छे बनाउन सकिन्छ । ममीपापाले सुजनलाईआफूहरूबाट अलग्याउँछै भन्ने सोचेर जानीजानी घर नफर्किनुभएको हो ।जन्मदिनको भोलिपल्ट नै अलइन्डिया टुरमा जाने क्रा रहेछ, त्यो कुरा नभाइलाई थाहा थियो न मलाई नै । सुजनलाई ममीपापाले मेरोसामु पर्नसम्मदिनुभएन । उहाँहरूलाई भाइको जिन्दगीभन्दा आफ्नै स्वार्थ प्यारो भयौ । शालुकेही कुरा सोच्न नसकी लम्पसार परेर सुतिन्‌ । अँघ्यारोलाई चिर्दै मुख ढाकेरविभिन्न परिकारहरू लिई आफूतो कोठामा पसेकी कान्छीदिदीलाई देखेपछिशालु कान्छीको काखमा पल्टेर धेरैबेर रोइन्‌ । कान्छी पनि रोइन्‌ । कान्छीलेशालुलाई मायाले कपाल सुम्सुम्याउँदै भनिन्‌, 'अव नरोइस्यो, हामी सबैलेदेखेको सपना साकार भयो । बरु छिटो खाना खाइस्यो । दाइले ट्याक्सीमैमलाई पर्खिनुभएको छ । दाइ, मोनालगापत सबैलै हजुरलाई सम्झेका छन्‌ ।रोहिणी मैयाँसापचाहिँ भोलि हजुर जाने बैलामा आइसिन्छ रै ।'

शालुले आँसु पुछ्दै सबैलाई सोधित्‌ । कान्छीले सबैको हालखबर राम्रैभएको बताइन्‌ । वीरुले नाम फेरेर सौरभ राखेको क्रा बताइन्‌ । रौमाकान्त रमोनाको सुखी जीवनबारे पनि बताइन्‌ । प्रशन्नको राम्रै खबर छ भनेर पनिबताइन्‌ ।

शालु उठेर कान्छीको हात मुसार्दै भनिन्‌, 'दिदी मलाई अब एउटै चिन्तासुजनको छ । उसलाई ममीपापाले बिगारेरै छोडनुहन्छ ।'

“मैयाँसाप हजुरले पीर नगरिस्यो । फिरोजको त्यो ताल देखेपछि सबैलेछोराछोरीलाई बढी पुलपुल्याउनु हुँदैन भनेर चेतिसके । डाक्टर पुष्कर भट्टकोक्रा पनि उनीहरूलाई थाहा नै होला ।'

'कस्तो कुरा दिदी ?' शालुले प्रश्न गरिन्‌ ।

हजुरलाई थाहा छैन ? विवाह गरेकी श्रीमती सभ्य भइन भनेर कुन चाहिलाईफेरि विबाह गरेछ । आफनो सरुवा भएको ठाउँमा त्यसैलाई लिएर गएछ । त्योआइमाई प्रोजेक्टका लागि आएको अस्ट्रेलियनसँग अस्ट्रेलिया भागेपछि, अहिलेपहिली श्रीमतीसंगै छ, छौरा पनि दुई-तीन वर्षकै भइसकेछ । डा. भट्टकीश्रीमती भन्दै थिइन्‌, 'डा. भट्टले रक्सी, पार्टीसाटी सबै छोडे रे । उनलाई पनिअसाध्यै माया गर्छन्‌ रे ।'

शालुले सन्तोषको हाँसो हाँस्दै भनिन्‌, 'भट्टकी श्रीमतीको कुरा सुन्दा साह्रैखुसी लाग्यो । दिदी तपाईं नै भन्नोस्‌ त अरू खुसी हुन्छन्‌ भने झूट बोल्नु हुन्छहोइन ? तपाईं पनि मलाई खुसी पार्न धेरै 'फूट बोल्नुहन्थ्यो । ममीले गालीगरेर शँदा आंखामा धूलो परेर आँसु झारेकी भन्नुहुन्थ्यो ।'

कान्छीले अलि डराउँदै भनिन्‌, 'फेरि हजुरले कोसँग 'फूट वोलिस्यो ?'

शालुले गंगा घरमा आएको फिरोजले आफूलाई प्रेस गर्छु भनेको सबै कुराकान्छीलाई बेलिबिस्तार लगाइन्‌ र शालुले आफूले फिरोजलाई माया गर्छु भनेरझूट बोलेको कुरा पनि बताइन्‌ । कान्छी शालुको कुरा लु खडो चिन्तितबनिन्‌ । शातुताई ई के भन्नै के नभन्ने सोच्नै सकिनन्‌ । थुप्रे हिउँद बिताएकीकान्छीले अनुमान गरिन्‌ । फिरोजले वास्तवमै प्रेमको मूल्य बुझेकैहुनुपर्छ । शालु मैयाँसापलाई फिरोजको माया साँचो हो भनौँ भने चोट पर्ला ।फिरोजको माया झुटो हो भनेर पनि कसरी भनौँ !'

'दिदीले कै सोच्नुभएको ? फिरोजको बारेमा सोच्नुभएको हो भने अहिल्यैत्यौ फिरोजेको करालाई मस्तिष्कबाट निकालिदिनुभए हुन्छ । त्यो गुन्डोलाईतपाईंले मैले चिनेकै हौँ । मैले त बिचरी गंगा आन्टीको आँसुको मान मात्रराखिदिएकी हुँ । त्यस्ता लफङ्गाले प्रेमको मूल्य बुझ्यो भने त यो पृथ्वी नैपल्टिन्छ हैन ?'

कान्छीले हांसेजस्तो गरी भनिन्‌, 'हजुरले ठीक नै सोचिस्यो । त्यो प्रेमी हुनैसक्दैन तर हजुरले कसैलाई मन पराउन लाइस्यो भने पहिला मलाई भनिसेलानत्र म रिसाउँछु । हात्तीको चपाउने दाँत बेग्तै, देखाउने दांत वेग्लै हुन्छ ।मान्छेलाई पनि बाहिरबाट चिन्न सकिँदैन । अझ अर्को कुरा, हजुरले आफनोविवाहका लागि केटा खोज्ने जिम्मा मलाई नै दिस्यो भनै म झनै खुसी हुन्छु ।'

शालुले कान्छीको गालामा म्वाइँ खाँदै भनिन्‌, 'ल मैले त्यो जिम्मा तपाईंलाईनै दिएँ। म दिदीले जोसँग भन्नुहुन्छ त्यहीसँग विवाह गर्छु नत्र कुमारी नैबस्छु।'

“'शालुको कुराले कान्छीको आँखाबाट हर्षको आँसु झन्यो ।'

रोहिणीले ढोका खोलेर पलङ्गमा बस्दै भनिन्‌, 'ल हैर यी आमाछोरीकोरुवाबासी । तपाईंहरूको के कुरा हुँदै थियो ? म कवाफमा हड्डी त बनिन ?”

कान्छीले आँस्‌ पुछ्दै भनिन्‌, 'हजुरसँग लुकाउनुपर्ने करै के छ र ? हजुरलेभौलि जान्छु भनिसेकोले म एक्लै आएकी ।'

रौहिणीले हाँस्दै भनिन्‌, 'दिदीले मीठोमीठो पकाएर ल्याएको थाहा पाएपछिदौडिहालेँ । हेर मोरी तैँले गर्दा हाम्रो घरमा पनिर पाक्दैन । आलुको अचार प्राय:बन्दैन । दिदी भन्नुहुन्छ, आलुको अचार र पनिर देख्यो भने मलाई शालुमैयाँको याद आउँछ ।'

रोहिणीको कुराले शालुको मन भरिएर आयौ । पुन: एकैछिन वातावरणमौन भयो । रोहिणीले भनिन्‌, 'दिदी दाइ त बाहिर ट्याक्सीमा आनन्दलेनिदाउनुभएको छ।'

कान्छीले उठ्दै भनिन्‌, 'शालु मैयाँ राम्रोसँग पढिसेला, आफनो स्वास्थ्यकोख्याल राखिसेला म गएँ पनि ।'

शालु कान्छीको पछिपछि गेटसम्म आइन्‌ तर दुवैको औठ चल्त सकेन ।कान्छी रुँदै बाटो लागिन्‌, शालु रुँदै कोठामा आइन्‌ । रोहिणीले बडो गम्भीरभएर भनिन्‌, 'साँच्चै माया भनेको गजबकैँ हुँदोरहेछ, । त्यसैले त मान्छेहरूभन्दारहेछन्‌- संसार प्रेममै अड्भेको छ । कान्छीदिदीकी तँप्रतिकौ माया त झन्‌अपारकैँ छ । अरूले चिन्लान्‌ कि भनेर मुख छौँपेरै भए पनि आउनुभयो । दिदीभन्दै हुनुहुन्थ्यो- शालु मैयाँसापको घरको काम गर्ने अहिले घर गएको छ रे ।म दिदीको कुरा सुनेर छक्क परेँ, सोचेँ शालुको घरमा को काम गर्ने आएछफेरि ? पछि बूझिहालेँ तैँले दिदीले पीर गर्नुहुन्छ भनेर घरमा काम गर्ने छभनेकी होस्‌ । भाँडा माझने, घर पुछ्ने त आउँछिन्‌ नै होला होइन ?'

'अँ आउँछिन्‌ । आज बिहान भने दुध तताएर पनि दिइन्‌ । खाना पकाउनजाँगर लागेन, एउटा चाउचाउ उमालेर खाएँ । छोड्दे सानातिना क्रा, भन्‌प्रशन्नजीको हालखबर के छ ! तैँले आज केही हाँसेजस्तो गरिस्‌ मलाई ज्यादैखुसी लाग्यो ।' त

“तैँले भनेकी होइनस्‌ हेर रोहिणी, तँ अरूको खुसीको लागि पनि हाँस्‌ । तेरोबाबुआमाले केवल तेरो खुसीका लागि अर्काको छोरामाथि ठूलो लगानी लगाएकाछन्‌ । त्यस्ता बाबुआमाको मन नदुखा । हामीलाई पनि तेरो अँध्यारो अनुहारदेख्दा पीर पर्छ भनेकीले हाँसेजस्तो गरेकी छु । नत्र तेरो लम्बेचौड्े भाषण सुन्नपरिहाल्छ ।'

“ल तैँले जे गरिस्‌ राञ्चै गरिस्‌ । अब हामी सबैको खुसीका लागि कुनै पनिएक विषयमा डिग्री गरिदिक मैयाँ । अलिकति मोटाइदेङ त्यति भए पुग्छहामीलाई । आजकाल तँ बाबुआमाको अगाडि मुर्दाजस्तै हुन्नस्‌ होला नि कि

कैले सम्झाएपछि आजकाल मैले आफूलाई वाँधैकी छु । मलाई खुसीझैँ

देखेर ममीवावा पनि खुसी नै हुनुहुन्छ । कति पत माल मेरो त्यसको तलेखाजोखा नै छैन शालु । कसरी चार-पाँच वर्ष वताउनु सम्झँदा मात्र पनिअत्यास लाग्छ । तैँले प्रेम नगरेर ठीक नै गरिस्‌ । प्रेमको पीडाले त मान्छेलाईसखापै पार्दारहेछ ।'

“प्रेम गर्नेहरू सबै तँजस्ता कहाँ हुन्छन्‌ त ? देखिनस्‌ मौसमीको प्रेम कसधैँ प्रफुल्ल देखिन्थी । तँ भने सधैँ मरेको विरालो काखी च्यापेर थिमी जानेबाटो कता भन्ने जस्ती छैस्‌ । तैँले पढाइमा ध्यान दिइस्‌ भनेचाहिँ समयबिताउन सजिलो हुन्छ । अर्को कुरा तँ इन्जिनियर सापको श्रीमती बन्न लायकहनुपप्यो ।'

रोहिणीले शालुको कुरामा सहमति जनाइन्‌ । दुवै मीठोसँग खानेकुरा खाईसुत्न भनेर लागेका थिए । फौन आयो । शालुले फोन उठाइन्‌ । केही बेरकोकराकावीपछि फोन राखिदिइन्‌ । उर्मिलाले होस्टेल जाँदा डेरामा यस्नैलाईढोकाको चावी छोड्नु भन्नका लागि फोन गरेकी रहिछिन्‌ । शालुकी ममीकोकुरा सुनेपछि रोहिणीलाई ज्यादै नमज्जा लाग्यो । रोहिणीले महसुस गरिन्‌- मैलेतपस्या गरेरै बाबुआमा पाएकी रहेछु । गाइन ई भने आमाको कराले खासैदुःखेन । चुगगको भने चिन्ता लाग्यो । कूरा गर्दै निदाए । भोलिपल्टरोहिणीले नै शालुलाई होस्टैलसम्म पुन्याएर गड्न्‌ ।

“आकाश तिमीले त महाराजगन्जमा पनि नाम निकाल्न सक्ने मान्छे, फेरियहाँ किन पढ्न आएको ?'

(तिमी यहाँ पढ्दैछयौ भन्ने बाहा पाएर मैले पनि यहीँ पढेको हुँ ।'

शालुले हांस्बै भनिन्‌, 'तिमीलाई जोक गर्न त कसले सिकाओस्‌ ? तिमीलाईयहाँ देखैरचाहिँ साह्रै खुसी लाग्यो, प्राय: सबै काठमाडौंबाहिरकै रहेछन्‌ । हामीलाईत मान्छे गन्दैनन्‌ । हामीले राम्रो पढेर काठमाडौंको इज्जत राख्नैपर्छ, नत्र हेप्नुहेप्छन्‌ ।'

आकाश केही बोल्न नसकी आफनो रुमतिर लागे । शालु आफनो रुममाआइन्‌ । क्रमश: दिनहरू बित्दै गयो । शालु र आकाशको भेट हुन्थ्यो । पढाइकैवारेमा कुरा हुन्थ्यो र टुड्गिन्थ्यो । शालुलै डाक्टर पढ्न थालेको पनि तेस्रो वर्षपूरा भएर वर्षमा लाग्यो । कलेजमा प्रेम गर्नेहरूको लहर नै चलेकोधियो । शालु आफू निष्फिक्री भएकोमा दङ्ग थिइन्‌ । अरू साथीहरू भनेशालुलाई नपुड्सकको सङ्जञा दिँदै भन्थे, 'शालु हामी पनि तँजस्तै नपुड्सक हुनपाएको भए हुन्थ्यौ । न त तँलाई कनै केटाको चासो छ । त॑ नपुङ्सक भएरै धेरै

पढ्न सकेकी होस्‌ । नपृड्सकहरूलाई त वैंसले पनि कुनै असर नगर्ने रहेछहगि ?'

गालु साथीहरूको कुरालाई हाँसोमा उडाइदिन्थित्‌ । शालुले नपुड्सक भन्दापनि कुनै खण्डन नगरेकी हुनाले साँच्चै शालुलाई सवैले नपुड्सक नै ठान्तथाले । शालु नपुड्सक भन्ने कुरा एक कान दुद कान गर्दै सबै केटाहरूले पनिथाहा पाए । शालुलाई मन पराउने दुई-चार केटाहरू त आफसेजफ सावधानभए । आकाशको हृदयमा भने गहिरो चोट लाग्यो । आकाश शालुलाई स्कूलेजीवनदेखि नै मन पराउँथे । शालुकै लागि सप्तरङ्गी सपनाहरू सजाउँथै ।शालुकै मायामा एक्लैएक्लै रुन्ये । तर शालुसामु पुगेपछि भने प्रेमका क्राहरूगर्न सक्दैनयै । त्यसैत्यसै डराउँथे आकाश । आकाशको भित्री मनले सोच्ये-एकदिन न एकदिन शालुले मेरो आँखाको भाषा बुझिछन्‌ । आकाशको त्यो रहररहरमै सीमित भयो । आकाशले पनि यही सोचे- शालुले मेरो वास्ता नगर्नुकोकारण त उनी नपुइ्सक भएरै पो रहेछ । कठै मैरी शालु, एक्लो जिन्दगी कसरीकाटछिन्‌ ? म शालुबिनाको जिन्दगी कसरी काटौँ ?

आकाशले शालुकै बारेमा सोच्दासोच्दै मनलाई बसमा राख्न नसकेर धेरैसमय बेचैन वने । सबै विद्यार्थी भने शालुलाई देखेपछि मुखामुख गर्थे । शालुलाईआफनो अपमात गरेकोमा पटक्कै चिन्ता थिएन । उनी चिन्तित हुन्थिन्‌ तकेबल सुजन र रोहिणीको पीरले ।

यता दौलतको विशाल समुद्रमा छलाङ मारिरहेको सुजनले पढ्नुलाई बोफखन्दै गए । सुजन पहिला रक्सीको नशामा रमाउन थाले । विस्तारै सङ्गतडुग्स खाने जमातसँग भयौ । रामै डुगिस्ट बने । ठूलो समुद्वबाट एक लोटापानी झिक्दा पत्ता नपाएझँ दीपक उर्मिलाले पनि दराजबाट पैसा हराएकोचाल नै पाएनन्‌ । एक दिन डुृग्स खान पैसा नपाएपछि सुजनले आमाको दुईतोलाको सुनको चुरा नै चौरै । चुरा चोरीको दोष उमिंला र दीपकले एक्काईसवर्षको घरमा काम गर्ने कान्छालाई लगाए । कान्छाले आफू चोर नभएको दावीगर्दा पति साफसँग पिटी घरबाट निकालिदिए । विनादोष नै सजाय पाएपछिघरमा कोही नभएको मौका पारी आई त्यही कान्छाले पन्धर-बीस तोला सुनकागहना र करिव पाँच सात लाख रुपैयाँ सबै चोरी इन्डियातर्फ टाप कस्यो ।

आधा रातमा रक्सीको नशामा झुम्दै आएका उर्मिला र दीपकले पहिला तसबै ढोकाहरू सृजनले नै खोलेको ठाने । कोठामा पसेपछि दुवैको सातो गयो ।दुवैले खोलिरहेको दराजलाई देखेपछि चोरी भएको ठहर गरे । डेरामा बस्नेहरूसँगसोधखोज गरे । कसैले पनि कसले कन बेला चोच्यो भन्नै कुरा थाहा नभएकोभन्ती बताए । चौरी भएको क्रा हल्लीखल्ली भयो । पुलिसहरू पनि आए, चोरपत्ता लगाउन आश्वासन दिएर गए । जीवनमा पहिलोपल्ट परेको चोट दीपकर उमिलालाई नै सहन गर्न गाह्रो भइरहेको थियो । त्यत्तिकैमा आश्वासन दिन

आएकामध्यै एउटा छिमेकीले प्वाक्क भन्यो, 'सर ! चोर वाहिरको नभई घरभित्रकैपनि हुन सक्छ । या कि सुजन वाव्‌... ।'

छिमेकीको क्रा सुनैर दीपकले सातो खाउँलाझैँ गरी भने, 'मुख सम्हालेरबोल्नोस्‌, दामौदरजी, मेरो छोरा लाखमा एक छ, बुझनुभो ? क भोलिकोपाइलट हो, पाइलट... ।'

दामोदरले व्यङ्ग्य हाँसो हाँस्दै भने, 'चङ्गा उडाउनै पाइलट कि प्लेनउडाउने पाइलट हँ ? तपाईँले साँच्चै थाहा नपाउनुभएको हो कि बुझपचाउनुभएको हो ? सुजनवाबुले त झन्डै मेरो छोरालाई पनि बिगारिसकेकाथिए । म पनि खान्दानी मान्छेको छोरा त्यसमाथि शालु जस्तोको भाइ राम्रैहोलान्‌ भनेर मख्ख थिएँ । धन्न मैले बेलैमा थाहा पाएर सुजनको सङ्गतछुटाइहालेँ । दिदी भने पण्डित भाइ भने महाखण्डित पो रहेछन्‌ । देखैजानेकोभनिदिएँ रिसाउनीस्‌ या खुसाउनोस्‌ ।'

दामोदरको करा सुनेर सबै छिमेकीहरू शिर झुकाएर निहुरिरहे । सबैलेजिउहजुर भन्ने छिमेकीको अगाडि आफू अपमानित हुनुपर्दा उर्मिला र दीपकरिसले आगो भए । उमिंलाले दामोदरलाई खाउँलाझैँ गरी भनिन्‌, 'तँ पाजी दुईपैसेले काठमाडौंमा एउटा झुपडी बनाइस्‌, तँलाई के-कै न भयो होइन ? यस्तोदुःखको बेलामा तँ यही भन्न यहाँ मरेको ? जा गइहाल्‌ मेरो सुधो गाईज्ञस्तोछोरामाथि झुटो आरोप लगाउने पाजी ।'

पबाएको विष पो लाग्छ, नखाएको विष त लाग्दैन' भन्दै दामोदर हिँडै ।

दामोदर गएपछि जम्मा भएका छिमेकीहरूले दामोदरलाई नै गाली गरीखनखाँचोमा काम लाग्ने दीपककै पक्ष लिए । दीपकले मनमनै दामोदरकोउठिबास लगाउँछु भनी सङ्कल्प गरै । अनि छिमेकीहरूलाई आफनो छोरी रछोरा दुवै समाजको प्रतिष्ठित व्यक्ति हुनेछन्‌ भन्ने कुरा गर्दै थिए । सुजनपाइ्लै बर टेक्न नसक्ने गरी हल्लँदै आएर लर्खराएको स्वरमा भने, 'ममीपापा केभयो ? किन मान्छेको भीड हँ ?'

सुजनलाई देखेपछि दीपक र उर्मिलाकै होस उड्डयो । छिमेकीहरूले अबदीपकको घरमा बस्न ठीक छैन भन्ने ठानी अब जान्छौँ भनी सबै आ-आफूनोघरतर्फ लागे । सुजनको चरित्र राम्रो छैन भन्ने थाहा पाउँदापाउँदै पनि सुजनलाईराम्रो छ भनी चैपारो घस्नेहरूको मनमा केही नराम्रो त लाग्यो नै ।

यता दीपक र उर्मिलाले सुजनको त्यो हाल देखेर आफनो भाग्यलाईधिक्कारे । दीपकले आँसु पुछ्दै भने, 'तिमी त हामीसँग हिँड भन्दा भन्थ्यौँ-पापा म पाइलट बन्छु । त्यसैले राति अबेरसम्म ट्युसन पढ्न जान्छु । यही होतिमी ट्युसन पढेर आएको ?'

सुजनले उभिन नसकी भुइँमा थ्याच्च वस्दै भने, 'कुल, पापा कुल, हजुरहरूले

अलिआलि पिउने बानी लगाइदिस्यो । आज मैले अलि धेरै पिएँछु माफ गरिसेला ।घरमा चाहिँ किन भीडभाड थियो हँ ?'

उर्मिलाले रुँदै भनिन्‌, 'घरको सम्पूर्ण नगद, सुन चोरी भएछ । यत्रो चोटपरेको दिन तिम्रो यो हालत देख्दा... ।'

'ममीपापा हजुरहरूले दिदीलाई ननिकालेको भए यो दिन देख्नै पर्दैनथ्यो ।'

उर्मिला चिच्याइन्‌, 'हामीले निकालेका हौँ र तेरीवजैलाई, त्यही शालुलेनिकालेकी हो । शालुले ननिकालेक्की भए त्यो कहाँ निस्किन्धी र ?'

सुजन जबर्जस्ती उठ्दै भने, 'हत्‌ ममी पनि, हजुरले साह्रो बदनाम गरेरनिकाल्ने योजना बनाएको थाहा पाएरै शालुले दिदीलाई निकालेकी हुन्‌ । शालुचाहन्थिन्‌ दिदी खुसी होकन्‌ । उनी आफनो मायामा नतडपिजन्‌ । चन्द्रकान्तदाइसँगै विवाह गरून्‌ । ती सब त बनिबनाक नाटक थियो । थाहा छ दिदीलेत चन्द्रकान्त दाइसँग विवाह गरेर छौरा पाइसक्नुभयो । दिदी शालुकै साथीरोहिणीको घरमा बुहारीझैं भएर बस्नुभएको छ । दिदीले मलाई हेर्न मन लाग्योभनेर डाक्नुभएकोले म र शालु गएका थियौँ । अँ साँच्चि, मामाघरको हजुरआमापनि भनिसिन्ध्यो- बाबु, तेरी आमाले ककरकाटी बिरालोलाई पोस्नै कामगरिन्‌ । कान्छीको पछुतो लाग्छ बा, यो जमानामा कान्छीजस्ती मान्छे कहाँपाउनु ?' सुजन नशाको सुरमा सबै यथार्थ बकी लर्खराउँदै आफनो कोठाभित्रपसे ।

दीपक र उर्मिला पनि केही बोल्न नसकी कोठाभित्र पसे । आंखाबाटबलिन्द्रधारा आँसु 'फारे । दुवैको आँखामा कान्छी नाचिरहिन्‌ ।

दीपकले धेरैबेर रोएपछि भने, 'उर्मी, दालमा केही कालो छ भन्ने त मलाईपहिल्यै थाहा थियो । हुन पनि तिमीले कान्छीलाई शत्रुलाई नगर्ने व्यबहारगन्यौ । आज यो दुर्दिन देख्नुपन्यो । धन, पैसा त चौरी भयो केही थिएन पछिपनि कमाउन सकिएला, दामोदरले भनेझैँ सुजन मक्किसकेछन्‌, तिमी आमाभएर पनि थाहा पाइनौ ? उर्मी तिमी कस्ती आमा हौँ हँ : आज दामोदरजस्तोभुसुनाले पनि हामीलाई लात माय्यो । यत्रा छिमेकीहरूको अगाडि शिरझुकाउनुपच्यो । भोलिदेखि यही समाजमा कसरी आफनो रूप देखाउनु : तिम्रैकारणले गर्दा मैले आफनै छोरीलाई पनि शत्रु ठाने । सायद शालु सुजनलाईजीवन के हो बुझाउन चाहन्थिन्‌ । हामीले शालु र सुजनलाई भेट्नसम्म नदिईबार लगायौ । म तिम्रो लहैलहैमा लागेँ । अब सुजनलाई के बनाउने तिम्रोजिम्मा । सुजन बिग्रिएको म हेर्न सक्दिनँ ।'

उर्मिलाले ओछ्यानमा पन्टँदै भनिन्‌, 'हजुर पढलेखेको मान्छेले नै उसलाईतह लगाइस्यो । मैले भनेको उनी टेदैनन्‌ । छोरीलाई मैले ज्ञानी बनाएँ, अबछोरालाई सपार्ने जिम्मा हजुरको ।'

दीपकले लोप्पा खुवाउँदै भने, 'इस्‌ तिमीले शालुलाई राम्रो बनायौँ !' 'कामगर्ने कालु जस पाउने ढेडु ।' कान्छी नभएको भए शालुको गति पनि सुजनकोजस्तै हुनेरहेछ । अव सुजनलाई कलतबाट छुटायौ भने तिमीले शालुलाईबनाएको ठहर्छ नत्र ..... ।'

'कै नत्रसत्र त्यो मेरो मात्र छोरो हो र : यो घरमा म मात्र थिएँ र ?' उमिंलाच्याट्टिन्‌ ।

दीपक सिङ्गै बोतलको रक्सी तन्काउँदै कूर्लिए, “चुप लाग पाखिती, घरमाकोही छैन भन्ने थाहा पाएपछि खाल बस्न नगएको भए घरमा चोरी हुँदैनथ्यो ।आमा मैखाकीले छोरो कुनबेला कुन हालतमा घर आउंछ भनेर कहिले हेरिस्‌ ?अझ मुखमखै लाग्छेस्‌ ?"

बिबाह गरेर ल्याएको वीसौं वर्षपछि पहिलोपल्ट नै दीपकले गाली गरेकाथिए । त्यसैले उर्मिलाको हृदयमा दीपकको गाली बज्चको वाण लागेझौँ भयो ।उमिंला रक्यीको बोतल समातेर रुँदै बैठक कोठामा आई घटघट रक्सी पिईछटपटाउन थालिन्‌ । दीपक र उर्मिलाले सारा रात छटपटाउँदै रुँदै सिरानीभिजाउँदै कटाएँ । भोलिपल्ट बिहान दुवै सकिनसकी उद । दीपक र उर्मिलाएक-अर्कासंग बोल्न सकेनन्‌ । उर्मिलालाई नजानिँदो पाराले चक्कर लागिरहेकोथियो । दीपक विहान खाली पेटमा नै रब्सी पिई के सुरमा कान्छीलगायत युप्रैकाम गर्नेहरू सुतेको कोठामा पसे । आँखा टिनको बाकसमा पस्यो । के रहेछवाकसमा भनी बाकस खोलेर हेरै । वाकसमा शालु र सुजन बिरामी हुँदाजँचाएको कागजको चाङले लगभग बाकस भरिएको थियो । त्यतिमात्र नभईफलानो समय फलानो बाँणाको बन्दकी राखेको औंठीको विल, फलानो समयमाफलानो बाँणाको बन्दकी राखेको तिलहरीका बिलहरू पत्ति प्रसस्तै थिए ।दीपकले क्राकै प्रसङ्गमा उमिंलाले आफनो साथीहरूसँग छाँद्ने गरेको गफसम्झै । 'तिमीहरू आफनो बच्चालाई त्यति ध्यान दिँदैनौ होला अनि बिरामीपरिरहन्छ नि । मैरौ शालु र सुजन त विरामी भएको पत्तै छैन । उनीहरूबिरामी भए भनेर आजसम्म एक रुपैयाँ खर्च भएको छैन हगि हजुर ?'

'हो उर्मीले ठीक भनिन्‌ । आजसम्म विरामीका लागि चाहिँ बजेटछुट्याउनुपरेको छैन ।'

अतीतका कुरा सम्झेर भक्कानिएर रुदै बाकस नै बोकी उर्मिलाको सामुबाकस लगेर फयाँक्दै भने, 'हेर पखिती, तैरा छोराछौरी विरामी भएका रहेछन्‌कि रहेनछन्‌ थुक्क ! तँलाई त बच्चा बिरामी भएकोसम्म पत्तो रहेनछ । त॑डोकेले के बुझथिस्‌ कान्छीले सयौं पटक आफनो गहनाहरू वन्दकी राख्दै शालुर सुजनको औषधि गरेकी रहिछन्‌ ।'

उमिलाले छरपस्ट भएका पोस्खिएको चाङ कागज देखिन्‌ र टोलाइरहिन्‌ ।

दीपकले पागलभैँ हुँदै बाकसलाई लात्तीले हानेर सबै प्रेस्क्रिप्सनहरू छरपस्टपार्दै भने, तैले ठानेथिस्‌ तेरा छोराछोरी त्यत्तिकै हुर्के, प्रमाण देखिस्‌ होइनपापिनी ?'

उर्मिला पनि चिच्याइन्‌, 'आज आएर मलाई तँ-तँ र म-म पापिनी भन्छस्‌ ?म तेरो पछाडि लागेर आएकी हँ र : त॑ नै माग्न गएको होस्‌ । आधुनिकबन्नुपर्छ भनी तैँले नै रक्सी धिच्त सिकाइस्‌, मेरो के दोष हँ?'

'तास खेल्न मर, ब्ल्लु फिल्म हेर्न जा भनेर पनि मैलै नै सिकाएको थिएँहोला, होइन ?' दीपकले भने ।

दुबैको हल्लाखल्लाले सुजनको निद्रा ब्युँफियो । डेरामा बस्नेहरू पनि कानठाडो पारीपारी सुन्न थाले । सुजनले उठेर आई बाहिर निस्कदै भने, 'विहान-बिहानै के महाभारत हँ ? कि ममी-पापाले पार्टीमा जस्तै जुहारी खेलेको हँ ।बिहान-बिहानैं पनि जुहारी खेल्छन्‌ ! फेरि पापाले बिलनिक पो खोल्नुभयो किक्या हो : बिरामी जाँचेको प्रेसिक्रिप्सन नै ल्याइसेछ ।'

दीपकले हकारे, “चुप लाग पाजी, हामीले तँलाई स्वतन्त्रता दिएको यही दिनदेख्नका लागि हो ?'

बाबुको मुखबाट पहिलोचोटि गाली सुनेर सुजनलाई गाली गरेको हो याठट्टा गरेको थाहा नै भएन । त्यसमाथि डुग्सले राम्जैसँग छाडेको थिएन ।सुजनले भने, “पापा, हजुर सुतिस्यो । बेलुकी नै भनेर बिहानै पिसेछ क्यार अनिकराइसिन्छ ।'

सुजनको कुराले दीपकलाई झन्‌ काटेको घाउमा नुनचूक लगाएजस्तो भयो ।दीपक आवेशमा आएर चिच्याए, “चुप लाग मूर्ख, तैले गर्दा हामीलाई समाजकोआँखाबाट 'झर्नुपयो । तँलाई हामीले के दिएका थिएनौं र त॑ कृसङ्गतमा लागिस्‌ हँ ?'

सुजनले अब भने बास्तविकता बुझे, थपक्क कोठातर्फ लागे । उमिंला केहीबोल्न सकिनन्‌ । दीपक एक्तै फतफताइरहे । दीपकको स्वर्गजस्तै घर पूर्णरूपमा

'शालु नरिसाक है एउटा कुरा भन्छु ।' प्रभाले शालुनजिकै सर्दै भनिन्‌ । पुसमहिना भएकाले अरू थुप्रै विद्यार्थी पनि चौरभरि टन्न घाम तापेर बसेका थिए ।शालुले भनिन्‌, 'भनन प्रभा तिमीले अहिलेसम्म के भन्त बाँकी राखेकी छ्यौ र ।पहिला त तिमीले नपुङ्सक भनी हल्ला फिँजाएकोमा तिमीलाई धेरैधेरै धन्यवादछ । तिमीले गर्दा म धेरैका पापी नजरबाट वर्चेँ । अँ साँच्चि के भन्दै थियौकुन्नि ?'

१०३.